MỹMột số nghiên cứu cho thấy vaccine giúp làm giảm một nửa nguy cơ gặp di chứng hậu Covid-19, song một số nhà khoa học nhận định còn quá sớm để kết luận.
Trước đại dịch, khoa phục hồi chức năng của bác sĩ David Putrino tại Bệnh viện Mount Sinai điều trị cho khoảng 50 bệnh nhân Parkinson, chấn thương hoặc đau nhức mạn tính mỗi tuần. Đến cuối năm 2021, lượng người bệnh tăng đột biến, hầu hết bị “Covid-19 kéo dài”, hay di chứng hậu Covid-19.
Các triệu chứng bao gồm mỏi mệt, khó thở, mất ngủ, đau khớp, tức ngực, sương mù não (suy giảm trí nhớ). Vấn đề nghiêm trọng hơn là thương tổn các cơ quan như thận, phổi, tuyến tụy và tim. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các di chứng xảy ra trong ba tháng kể từ khi dương tính và kéo dài chí ít hai tháng.
Các nhà khoa học vẫn cố gắng tìm ra nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Một số ý kiến cho rằng đây là hậu quả khi virus làm thương tổn hệ cơ quan trong thân thể. Số khác phỏng đoán “Covid-19 kéo dài” liên quan đến phản ứng miễn dịch của người bệnh.
Bác sĩ Putrino tiếp thu khoảng 1.600 người gặp di chứng sau nhiễm nCoV và còn hàng dài bệnh nhân đang chờ được khám. Putrino nhận ra rằng một số người đã tiêm chủng vẫn gặp tình trạng này.
“Những bệnh nhân đó không nhiều bằng người chưa tiêm chủng, nhưng vẫn có”, ông nói.
Vaccine có thể ngăn ngừa hoặc giảm thiểu độ nghiêm trọng của Covid-19 kéo dài. Tuy nhiên, giới chuyên môn vẫn chưa đưa ra kết luận cuối cùng.
Một cụ ông tiêm vaccine Covid-19 tại trung tâm tiêm chủng của Hội Chữ thập đỏ ở Termini, Rome, Italy, ngày 24/11. Ảnh: Reuters
Nghiên cứu mới nhất của các nhà khoa học Israel cho thấy người đã tiêm chủng đầy đủ ít có nguy cơ mắc Covid-19 kéo dài. Các chuyên gia khảo sát 950 F0 tại một số bệnh viện kể từ tháng 3/2020 đến tháng 6/2021. Trong đó, 67% người được khảo sát đã tiêm phòng.
Họ phát hiện ra rằng người đã tiêm chủng đầy đủ ít gặp di chứng hậu Covid-19 hơn từ 54-68%, trong khoảng thời gian từ 4 đến 11 tháng kể từ khi khởi phát triệu chứng.
“Kết quả của chúng tôi cho thấy ngoài việc giảm nguy cơ mắc bệnh cấp tính, tiêm hai liều vaccine còn giúp ngăn ngừa Covid-19 kéo dài”, tiến sĩ Paul Kuodi, Đại học Bar-Ilan, trưởng nhóm nghiên cứu, nói.
Kết quả này thích hợp với nghiên cứu trước đây tại Đại học Hoàng gia London, công bố trên tạp chí Lancet vào tháng 9/2021. Các chuyên gia cũng cho biết người tiêm vaccine Pfizer, Moderna và AstraZeneca ít nguy cơ gặp di chứng hơn so với những người không tiêm chủng. “Chúng tôi nhận thấy tỷ lệ di chứng trong 28 ngày hoặc lâu hơn giảm một nửa sau khi tiêm hai liều vaccine”, báo cáo nêu rõ.
Nghiên cứu dựa trên dữ liệu y tế của các F0 kể từ tháng 12/2020 đến tháng 7/2021. Trong đó, hơn 6.000 ca nhiễm nCoV đột phá sau liều đầu tiên, hơn 2.300 người mắc Covid-19 sau liều thứ hai.
Dù vậy, đến nay, các nhà khoa học chưa đưa ra kết luận chắc chắn. Kết quả của các nghiên cứu cũng không đồng nhất. Ví dụ, trong báo cáo của một nhóm chuyên gia tại Đại học Oxford, tỷ lệ mắc Covid-19 kéo dài trước và sau khi tiêm chủng không có sự dị biệt rõ rệt.
Nghiên cứu thực hành trên 9.400 bệnh nhân, tiêm vaccine Pfizer Moderna hoặc Johnson & Johnson. Các nhà khoa học cũng phát hiện ở người trên 60 tuổi nhiễm nCoV đột phá, khả năng bảo vệ của vaccine trước các di chứng gần như bằng không. Họ nhận định đây là “điều đáng lo ngại”.
Hiện các chuyên gia và giới chức y tế còn nhiều tranh luận khi nói đến Covid-19 kéo dài và tình trạng tiêm chủng. Dù vaccine làm giảm đáng kể triệu chứng nghiêm trọng, song có thể chúng không ngăn hoàn toàn các di chứng sau đó. Quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao vẫn ghi nhận nhiều ca Covid-19 kéo dài.
Thục Linh (Theo Nature, SCMP)
Click: Xem thêm
khởi đầu ngày mới với tin tức sức khỏe, bạn đọc còn có thể xem thêm các thông tin: 5 lỗi dễ mắc khi Covid-19 hạ nhiệt khiến bạn có thể gặp hiểm nguy; Bổ sung 4 loại rau trái này để tăng cường miễn dịch và phòng ngừa ung thư; Chàng trai giảm được 158 kg nhờ tập đi bộ đường dài…
‘Flurona’ không phải một căn bệnh riêng mà là một thuật ngữ chỉ tình trạng cùng lúc nhiễm cả Covid-19 và cúm.
Các trường hợp “Flurona” đầu tiên đã được ghi nhận ở Mỹ, Israel, Brazil, Philippines và Hungary thậm chí trước khi thuật ngữ này được đặt tên.
Tiến sĩ Nadav Davidovitch, Giám đốc Trường Y tế công cộng tại Đại học Ben-Gurion (Israel), cho biết thời tiết lạnh là lúc vi rút cúm hoạt động rất cao, vì vậy hiện tại là thời khắc rất dễ dẫn đến việc đồng thời nhiễm cả cúm và Covid-19.
 |
Gần đây, một đứa trẻ ở Los Angeles (California, Mỹ) được phát hiện có kết quả xét nghiệm dương tính với cả vi rút cúm A và SARS-CoV-2. Mẹ của em cũng có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid-19 vào ngày hôm sau. Theo Fox News, hai trường hợp này vừa đi du lịch trở về từ Mexico.
Theo Sở Y tế Quận Los Angeles, những điểm tương đồng giữa Covid-19, bệnh cúm hoặc cảm lạnh thông thường đã gây khó khăn cho những người chưa được xét nghiệm trong việc phân biệt triệu chứng của các loại vi rút. Việc nhiễm cùng lúc nhiều loại vi rút đường hô hấp là rất phổ biến và SARS-CoV-2 không phải là ngoại lệ. Cách bảo vệ bản thân khỏi bệnh cúm và Covid-19 là nội dung tiếp theo của bài viết này sẽ có trên trang sức khỏe ngày 12.1.
Cho dù dịch có vẻ hạ nhiệt, nhưng trước biến thể mới Omicron dễ lây lan, đang lan tràn khắp thế giới, mọi người vẫn chẳng thể xem nhẹ Covid-19.
Phải nói rằng, đây là một số quan niệm sai sót và hành động sai sót cần tránh nếu bạn muốn giữ an toàn.
Nghĩ rằng đã nhiễm Covid-19 thì không phải lo lắng. Người từng nhiễm Covid-19 đã phát triển một mức độ miễn dịch nhất thiết. Tuy nhiên, điều đó có khiến bạn trở nên siêu nhân và miễn nhiễm không? Không có gì chắc chắn.
 |
|
Những lỗi dễ mắc phải khi dịch đã hạ nhiệt khiến bạn dễ gặp hiểm nguy với Covid-19 hơn |
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chứng cớ sơ bộ cho thấy Omicron có thể làm tăng nguy cơ tái nhiễm so với các biến thể khác.
n
Nghĩ rằng đã tiêm chủng rồi thì có nhiễm Covid-19 cũng chỉ như cảm lạnh, không sao! Tiêm chủng và cả tiêm mũi 3 là rất hiểm yếu. Nhưng trong bối cảnh Covid-19 đang gia tăng trên khắp thế giới, cảnh giác và thực hành tất cả các bước cấp thiết là rất hiểm yếu.
mặc dầu vắc xin có hiệu quả cao, nhưng các trường hợp nhiễm Covid-19 đột phá sau khi đã tiêm chủng vẫn xảy ra. Vẫn có người bị bệnh nặng và thậm chí không chống chọi được với virus.
Vì cho đến nay nhiễm Omicron chỉ nhẹ giống như cảm lạnh, bạn có thể mất cảnh giác và nghĩ rằng sẽ không có vấn đề gì.
Tuy nhiên, WHO đã cảnh báo Omicron có thể gây ra rủi ro “rất cao” và gây quá tải hệ thống y tế. Bạn đọc có thể xem thêm bài viết này trên trang sức khỏe ngày 12.1.
Hãy bổ sung những loại thực phẩm chống ung thư này vào chế độ ăn uống hằng ngày để tăng cường khả năng miễn dịch và chống ung thư.
 |
|
Quả cherry |
Quả cherry. Theo nghiên cứu do Khoa Dinh dưỡng và Khoa học Thực phẩm, Đại học Texas A&M (Mỹ) thực hành, các dẫn xuất anthocyanins của phenolics trong quả cherry ngọt đỏ thẫm có khả năng chống ung thư vú mạnh nhất mà không gây độc tính đến tế bào thường nhật.
Quả cherry có thể đặc biệt ngăn ngừa ung thư tuyến tụy – kẻ giết người hiểm nguy nhất. Cherry ngọt, cherry chua, các quả mọng và táo, rất giàu polyphenol.
Theo các tác giả của một bài đánh giá được xuất bản trên tạp chí hóa sinh Antioxidants, một số lượng lớn polyphenol đã được chứng minh là có tác dụng chống khối u, chống viêm, chống oxy hóa và có tác dụng trong quá trình tự chết của tế bào đối với các tế bào nuôi cấy ở các loại ung thư khác nhau.
Quả việt quất. Các nghiên cứu cho thấy quả việt quất có chứa nhiều dưỡng chất thực vật có tác dụng chống ung thư tiềm năng.
Một số nghiên cứu phát hiện ra rằng ăn quả việt quất làm tăng hoạt động chống oxy hóa trong máu và tăng khả năng ngăn ngừa thương tổn ADN. Hãy khởi đầu ngày mới với tin tức sức khỏe để xem thêm 2 thực phẩm còn lại giúp tăng cường miễn dịch và phòng ngừa ung thư!
Click: Xem thêm
Chiều 11-1, Bộ Y tế có thông tin về thuốc Molnupiravir và các lưu ý khi sử dụng thuốc kháng virus Molnupiravir điều trị Covid-19.
Theo Bộ Y tế, vừa qua, một số báo có đăng tải thông tin về việc Hội đồng nghiên cứu y khoa Ấn Độ (ICMR) “loại thuốc Molnupiravir khỏi danh mục thuốc điều trị Covid-19 do lo ngại tác dụng phụ”.
Tuy nhiên, theo trang tin india.com đăng tải ngày 5-1 trích dẫn ý kiến của Tiến sĩ Bhargava, tổng GĐ của ICMR – là Cơ quan chịu trách nhiệm xây dựng phác đồ điều trị Covid-19 tại Ấn Độ – về việc ICMR đến nay vẫn chưa cập nhật thuốc Molnupiravir vào danh sách các thuốc điều trị Covid-19 theo phác đồ của ICMR do quan ngại về một số phản ứng phụ như đột biến gene, tổn hại đến cơ và xương có thể dẫn tới các nguy cơ cho việc mang thai và cho trẻ em (không phải ICMR loại Molnupiravir ra khỏi danh sách các thuốc điều trị Covid-19).
Thuốc Molnupiravir được chỉ định cho bệnh nhân Covid-19 nhẹ
Tại Ấn Độ, tháng 12-2021, Cơ quan quản lý Dược Ấn Độ (CDSCO) đã cấp phép sản xuất và lưu hành cho thuốc Molnupiravir cho một số nhà sản xuất của Ấn Độ và các thông tin về các phản ứng phụ nêu trên đã được ghi rõ trong giấy phép lưu hành. Cho đến nay, chưa có thông tin về một quyết định chính thức được ban hành từ ICMR hoặc Cơ quan quản lý Dược Ấn Độ về nội dung trên.
Tại cuộc họp ngày 8-1 vừa qua, Hội đồng tham vấn cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc của Bộ Y tế đối với tác dụng phụ và các khuyến cáo hiểm yếu đối với việc sử dụng thuốc Molnupiravir. Thuốc Molnupiravir đã được cấp phép lưu hành có điều kiện tại Anh (ngày 4-11-2021), phê chuẩn sử dụng nguy cấp tại Mỹ (ngày 23-12-2021), tại Nhật Bản (ngày 25-12-2021) và phê chuẩn sử dụng tại một số quốc gia khác để điều trị Covid-19.
Căn cứ các chỉ định, các khuyến cáo của thuốc Molnupiravir được phê chuẩn bởi Cơ quan Quản lý Dược và Thực phẩm Mỹ (FDA) và Cơ quan Quản lý Dược và Sản phẩm Y tế của Anh (MHRA), các nội dung hiểm yếu cần đặc biệt lưu ý khi sử dụng thuốc Molnupiravir để điều trị Covid-19 như sau:
Molnupiravir được sử dụng để điều trị Covid-19 mức độ nhẹ đến trung bình ở người trưởng thành dương tính với xét nghiệm chẩn đoán SARS-CoV-2 và có ít ra một nhân tố nguy cơ làm bệnh tiến triển nặng.
Giới hạn sử dụng thuốc
– Molnupiravir dùng trên bệnh nhân có thời gian khởi phát triệu trứng dưới 5 ngày.
– Molnupiravir không được sử dụng quá 5 ngày liên tục.
– Molnupiravir không được sử dụng để dự phòng sau hay trước phơi nhiễm để phòng Covid-19.
Cảnh báo và cẩn trọng khi dùng thuốc
Đối với phụ nữ có thai và cho con bú: Molnupiravir không được khuyến cáo sử dụng trong thời kỳ mang thai. Phụ nữ có khả năng mang thai nên sử dụng biện pháp tránh thai hiệu quả trong thời gian điều trị và trong 4 ngày sau liều Molnupiravir cuối cùng.
Dựa trên khả năng xảy ra các phản ứng có hại cho trẻ sơ sinh từ Molnupiravir, không khuyến cáo cho con bú trong thời gian điều trị và trong 4 ngày sau liều Molnupiravir cuối cùng.
Đối với trẻ em và thanh thiếu niên: Molnupiravir không được phép sử dụng cho bệnh nhân dưới 18 tuổi vì có thể liên quan đến sự phát triển của xương và sụn.
Đối với nam giới: Molnupiravir có thể liên quan đến tinh trùng, mặc dầu rủi ro được coi là thấp. Vì vậy, nam giới hoạt động tình dục với phụ nữ có khả năng sinh nở nên sử dụng một cách thức tránh thai tin cậy trong thời gian điều trị và ít ra 3 tháng sau liều Molnupiravir cuối cùng.
Để đảm bảo an toàn, hiệu quả, chỉ sử dụng thuốc Molnupiravir khi có đơn của bác sĩ theo đúng chỉ định, các giới hạn sử dụng và các cảnh báo, cẩn trọng của thuốc. Không tự ý mua, sử dụng thuốc Molnupiravir trôi nổi, không rõ cội nguồn, xuất xứ trên thị trường. Trong quá trình sử dụng thuốc Molnupiravir, nếu gặp phải bất kỳ phản ứng có hại nào của thuốc, cần thông tin ngay cho bác sĩ hoặc dược sĩ để được tham vấn và xử trí kịp thời.
Click: Xem thêm
Nhiều người quan niệm rằng, người châu Á nói chung thấp bé là điều hiển nhiên do gen di truyền. Tuy nhiên, theo các chuyên gia dinh dưỡng đây là một ý kiến sai sót. Bởi chiều cao của một người phụ thuộc vào rất nhiều nhân tố, trong đó gồm: dinh dưỡng, sự rèn luyện thân thể, di truyền và cả những vấn đề khác như bệnh tật, môi trường sống …
Thực tế, nhiều gia đình bố mẹ thấp bé nhưng không có nghĩa tiềm năng di truyền của họ thấp. Bởi lẽ, có thể khi còn trẻ họ chưa có chế độ dinh dưỡng, vận động, ngơi nghỉ… khoa học nên chiều cao hiện tại không phản ánh đúng. Tương tự đối với trẻ em, nếu các bé không được tối ưu hóa tiềm năng di truyền bằng dinh dưỡng, vận động khoa học thì khả năng phát triển chiều cao hạn chế.
Ảnh minh họa
4 sai sót khiến trẻ bị hạn chế chiều cao tối đa
Bỏ lỡ các giai đoạn vàng
3 giai đoạn vàng có sự phát triển chiều cao vượt trội gồm: giai đoạn bào thai, 0-3 tuổi và tiền dậy thì, dậy thì (khoảng 6-13 tuổi với nữ và 7-14 tuổi với nam). Trẻ cần được chăm sóc tốt vào giai đoạn này để có thời cơ phát triển chiều cao tối đa. Tuy nhiên, nhiều gia đình phát hiện trẻ bị thiếu chiều cao thì đã muộn, khi trẻ đã đến tuổi đi học hoặc muộn hơn ở tuổi dậy thì.
Tự ý bổ sung canxi và hormone tăng trưởng
Nhiều phụ huynh cho rằng chỉ có canxi mới giúp trẻ tăng chiều cao. Tuy nhiên, canxi chỉ là một trong nhiều dưỡng chất cấp thiết cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Nếu chỉ bổ sung canxi mà thiếu sắt, kẽm, vitamin D… thì thân thể trẻ cũng chẳng thể hấp thụ canxi tốt.
Ngoài ra, việc bổ sung dư thừa canxi có thể dẫn đến cốt hóa các đầu xương sớm, liên quan tiêu cực tới quá trình phát triển chiều cao của trẻ. Vì vậy, có thể gây tác dụng ngược khiến trẻ thấp oan uổng.
Ngủ không đủ giấc
Sự tăng trưởng chiều cao của trẻ được điều chỉnh bởi các hormone tăng trưởng (GH) và nhân tố tăng trưởng giống Insulin-1 (IGF-1) do các tuyến nội tiết trong thân thể trẻ tiết ra để tái hiện mô, thay thế tế bào, phát triển tế bào cơ xương, kích thích hoạt động của sụn tăng trưởng…
Trong đó, Hormone tăng trưởng GH được tiết ra trong máu thường xuyên, đặc biệt đạt đỉnh (cao gấp 3-4 lần) sau các hoạt động thể chất mạnh và khi trẻ ngủ ngon trong khoảng 10 giờ đêm đến 4 giờ sáng. Vì vậy, để phát triển tối đa chiều cao, trẻ nhỏ từ 3-5 tuổi cần ngủ 10-13 giờ mỗi ngày; trẻ từ 6-13 tuổi cần ngủ 9-11 giờ mỗi ngày và thanh thiếu niên từ 14-17 tuổi cần ngủ 8-10 giờ mỗi ngày.
Tập luyện sai cách
Việc chọn đúng bài tập, hiểu đúng kỹ thuật là rất xung yếu đối với trẻ. Vận động một cách khoa học giúp trẻ kích thích các đầu xương, sụn tăng trưởng. Các nhóm cơ, dây chằng phát triển giúp trẻ hấp thu dưỡng chất và đưa dưỡng chất vào xương tốt hơn.
Lưu ý, cần tránh các bài tập cường độ cao, có va chạm mạnh, các bài tập có trở kháng nặng (với tạ) và các bài tập gây kiệt sức vì có thể gây tác dụng ngược, liên quan đến sự phát triển chiều cao. Ngoài ra, trẻ cũng cần tập luyện phát triển đều kỹ năng nhanh, mạnh, bền, dai sức… Đồng thời, bé phải được kiểm tra, đánh giá toàn diện về các nguy cơ, rủi ro, thương tổn cơ xương khớp có thể xảy ra.
|
Lời khuyên về dinh dưỡng giúp trẻ tăng tối đa chiều cao – Cho trẻ ăn nhiều loại trái cây và rau củ mỗi ngày. – Mua trái cây tươi và rau quả, nếu có. – Thịt gà, cá, trứng, các loại hạt và gà tây là những lựa chọn tuyệt vời vì chúng cung cấp một số nguồn protein lành mạnh – Cho trẻ ăn các sản phẩm từ sữa không béo hoặc ít béo, chẳng hạn như pho mát và sữa. – Đảm bảo trẻ vẫn được cung cấp đủ nước. Nên uống 5, 8 cốc nước (5-8 tuổi), 7 cốc (9 đến 12 tuổi) và 8 đến 10 cốc (13 tuổi trở lên). – Hạn chế hoặc loại bỏ các bữa ăn thức ăn nhanh. – Giúp trẻ tự có ý thức để thay đổi thói quen ăn uống lành mạnh. – Đọc tất cả các nhãn thực phẩm và thực hành các tìm hiểu nhất thiết trước khi cho trẻ sử dụng bất cứ thực phẩm nào. |
Nguồn: https://giadinh.net.vn/4-sai-lam-cua-bo-me-khien-con-ban-khong-phat-trien-duoc-chieu-cao-toi-da-…
Bữa sáng đóng vai trò xung yếu để thân thể được hoạt động bền bỉ cả ngày. Vì thế, việc kết hợp các thực phẩm…
Click: Xem thêm
Y tá chuẩn bị đi vào phòng bệnh nhân trong đơn vị chăm sóc đặc biệt tại Trung tâm Y tế Dartmouth-Hitchcock ở bang New Hampshire (Mỹ) hôm 3-1 – Ảnh: AP
Ngày 11-1, Hãng tin AP cho biết các cơ quan y tế trên khắp nước Mỹ đang cho phép y tá và những viên chức khác bị COVID-19 tiếp tục làm việc nếu họ có các triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng nào.
Hiện tại, nhiều bệnh viện đang thiếu viên chức y tế trầm trọng tại nhiều bệnh viện trong bối cảnh số ca nhiễm ở Mỹ tăng vọt do biến thể Omicron.
Cuối tuần trước, nhà chức trách y tế bang California thông tin các viên chức bệnh viện có kết quả xét nghiệm COVID-19 dương tính nhưng không có triệu chứng có thể tiếp tục làm việc.
Một số bệnh viện ở bang Rhode Island và Arizona cũng thông tin viên chức y tế có thể tiếp tục làm việc nếu họ không có triệu chứng hoặc chỉ bị bệnh nhẹ khi mắc COVID-19.
Biến thể Omicron đã đẩy số ca bệnh COVID-19 của Mỹ lên tới mức trung bình hơn 700.000 ca mỗi ngày, vượt qua kỷ lục năm trước.
Số lượng người Mỹ nhập viện do COVID-19 đang ở mức khoảng 110.000 người, chỉ thấp hơn so với mức đỉnh 124.000 bệnh nhân vào tháng 1-2021.
Nhiều bệnh viện không chỉ quá tải vì tiếp thu nhiều bệnh nhân, mà còn thiếu hụt trầm trọng các nguồn lực vì có quá nhiều viên chức y tế mắc COVID-19. Tuy nhiên, dường như biến thể Omicron gây bệnh nhẹ hơn so với Delta.
Tháng trước, Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) của Mỹ cho biết viên chức y tế mắc COVID-19 không có triệu chứng có thể trở lại làm việc sau 7 ngày có kết quả xét nghiệm âm tính, và thời gian cách ly có thể được cắt giảm thêm nếu thiếu viên chức trong bệnh viện.
Omicron buộc các nước quay lại xét nghiệm và ‘vắc xin+’
Click: Xem thêm
MỹCác bác sĩ một bệnh viện tại Maryland, thực hành thành công ca phẫu thuật ghép trái tim lợn cho người đầu tiên trên thế giới.
David Bennett, 57 tuổi, đã được ghép trái tim của một con lợn biến đổi gene. Ca phẫu thuật kéo dài 8 tiếng ở Baltimore vào ngày 7/1, theo các bác sĩ phẫu thuật tại Trung tâm Y tế Đại học Maryland. Đây là ca ghép tim lợn thành công đầu tiên ở người, đem lại hy vọng cho hàng trăm nghìn bệnh nhân suy tạng.
Bác sĩ Bartley Griffith, giám đốc chương trình cấy ghép tim tại trung tâm y tế, người thực hành ca phẫu thuật, cho biết: “Tim đập và có mạch, có áp lực như thể tim của anh ấy. Trái tim đang hoạt động thông thường. Chúng tôi rất vui mừng nhưng cũng chưa biết tình hình ngày mai sẽ thế nào. Đây là điều chưa từng có tiền lệ”.
Từ lâu, các nhà khoa học đã dày công nghiên cứu và biến đổi gene lợn để thích hợp ghép tạng cho người, không xảy ra tình trạng thải ghép. Nghiên cứu được đẩy nhanh trong thập kỷ qua nhờ vào công nghệ nhân bản và chỉnh sửa gene mới. Ca ghép của bệnh nhân Bennett diễn ra chỉ vài tháng sau khi các bác sĩ ở New York ghép thành công quả thận của một con lợn biến đổi gene vào một người chết não.
Các nhà khoa học kỳ vọng những quy trình thế này sẽ mở ra kỷ nguyên mới của y khoa trong tương lai, giải quyết tình trạng thiếu hụt tạng hiến cho hơn nửa triệu người Mỹ.
“Đây là sự kiện đặt tiền đề. Những cánh cửa lớn đang mở ra, tôi tin rằng điều này sẽ dẫn đến những thay đổi lớn trong việc điều trị bệnh suy tạng”, Tiến sĩ David Klassen, giám đốc y tế của Mạng lưới Chia sẻ Nội tạng thống nhất, chia sẻ. Tuy nhiên, ông lưu ý về các thách thức và rào cản liên quan đến quy trình này. Cụ thể, tình trạng thải ghép có thể xảy ra sau phẫu thuật kể cả khi bệnh nhân nhận tạng thích hợp.
Bệnh nhân Bennett quyết định đánh cược vào cách thức mới bởi không còn lựa chọn điều trị nào khác. Nếu không được ghép tim, ông có thể tử vong. Thể trạng người bệnh cũng quá yếu để ghép tim từ người hiến chết não. Hiện bác sĩ chưa chắc chắn về tiên lượng của ông. Bennett vẫn phải sử dụng máy tim – phổi từ trước cuộc phẫu thuật. Song điều này khá thông thường với một người mới ghép tim, theo các chuyên gia.
Trái tim mới đang hoạt động hiệu quả và thực hành đầy đủ chức năng cấp thiết. Theo các bác sĩ, bệnh nhân có thể cai máy tim – phổi vào bữa nay. Ông Bennett được theo dõi chặt chẽ xem có dấu hiệu thải ghép hay không. Trong 48 giờ đầu tiên, khoảng thời gian xung yếu nhất, thân thể ông đáp ứng tốt với trái tim mới, không xảy ra sự cố.
Ông cũng được theo dõi các triệu chứng nhiễm virus retrovirus, một loại virus có thể truyền sang người từ lợn, nhưng nguy cơ này khá thấp.
Trước ca phẫu thuật, ông Bennett cho biết: “Hoặc là chết, hoặc là thực hành cấy ghép. Tôi muốn sống. Đó là một ánh sáng le lói cuối đường hầm, nhưng là lựa chọn cuối cùng của tôi”.
Tiến sĩ Griffith lần đầu thảo luận về cách thức điều trị thí nghiệm này với bệnh nhân vào giữa tháng 12 năm ngoái. Ông gọi đó là một cuộc trò chuyện “đáng nhớ” và “khá kỳ lạ”.
“Tôi nói ‘Anh chẳng thể ghép tim người vì thân thể không đủ điều kiện. Nhưng chúng tôi sẽ ghép tim cho anh từ trái tim lợn. Chúng tôi chưa từng làm điều này trước đây, nhưng tôi nghĩ rằng nó sẽ thành công'”, tiến sĩ Griffith nhớ lại.
Thủ thuật cấy ghép nội tạng từ động vật sang người gọi là Xenotransplantation, có lịch sử lâu đời. Hàng trăm năm trước, nhiều bác sĩ đã thí nghiệm bơm máu và ghép da của động vật cho các bệnh nhân.
Những năm 1960, một số bệnh nhân đã được ghép thận của tinh tinh, song người sống lâu nhất chỉ được 9 tháng. Năm 1983, một bé sơ sinh tên Baby Fae đã được ghép tim từ khỉ đầu chó, cô bé không qua khỏi sau 20 ngày.
Ghép tạng từ lợn tiện lợi hơn từ linh trưởng vì nguồn cung dồi dào, dễ nuôi và đạt được kích thước trưởng thành trong 6 tháng. Van tim lợn đã được cấy ghép cho người. Nhiều bệnh nhân mắc tiểu đường cũng được ghép tuyến tụy từ lợn. Da lợn được sử dụng để cấy ghép tạm thời cho các bệnh nhân bỏng.
Thục Linh
Click: Xem thêm
Theo Quyết định 43/QĐ-BYT ngày 7.1.2022 của Bộ Y tế (gọi tắt Quyết định 43), khi người dân tiêm vắc xin sẽ được cấp giấy xác nhận chi tiết các mũi tiêm gồm các liều: cơ bản tối đa có 3 mũi; liều bổ sung 1 mũi và liều nhắc lại tối đa 3 mũi. Theo đó, tùy loại vắc xin Covid-19 được tiêm (loại tiêm 1 hoặc 2 hoặc 3 mũi và cần tiêm bổ sung), một người có thể tiêm đến 7 mũi.
Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), giấy xác nhận đã tiêm vắc xin Covid-19 được ban hành tại Quyết định 43 có thể cập nhật thích hợp với tất cả các loại vắc xin đã được lưu hành trong nước, cũng như thích hợp với lịch tiêm chủng của mỗi người.
Hiện nay, ở các nước trên thế giới, lịch tiêm vắc xin phòng Covid-19 đều bao gồm các mũi tiêm cơ bản, tiêm bổ sung và tiêm mũi nhắc lại.
 |
|
Xác nhận tiêm vắc xin Covid-19 bản giấy có thể thay thế “hộ chiếu vắc xin” trên phần mềm tiêm chủng |
Về tiêm các liều cơ bản: các vắc xin tiêm 2 mũi là: AstraZeneca, Pfizer/BioNTech, Moderna, Sinopharm, Sputnik V…; riêng vắc xin Abdala tiêm 3 mũi (chiếm 1 – 2% số người đã tiêm).
Về tiêm bổ sung: ứng dụng tiêm 1 mũi cho đối tượng tiêm là người từ 18 tuổi trở lên, bao gồm người có tình trạng suy giảm miễn dịch vừa và nặng (chiếm khoảng 2,5% số đã tiêm); người đã tiêm đủ liều cơ bản bằng vắc xin của Sinopharm hoặc vắc xin Sputnik V (chiếm khoảng 25% số đã tiêm).
Về tiêm nhắc lại: tiêm 1 mũi sau 3 tháng (kể từ khi tiêm mũi cuối của liều cơ bản) để tăng cường miễn dịch.
Hiện một số nước đã tiêm mũi 2 nhắc lại. Việc tiêm các mũi nhắc tiếp theo được khai triển khi có những thông tin khoa học, kinh nghiệm thực tiễn của các nước cũng như khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).
Như vậy, hiện nay tại VN tiêm nhắc là 1 mũi. Phần lớn người dân VN chỉ tiêm 3 mũi (2 mũi cơ bản và 1 mũi nhắc lại), một phần những người có suy giảm miễn dịch và cần tăng cường thêm miễn dịch cho một số vắc xin thì tiêm 4 mũi (2 mũi cơ bản, 1 mũi bổ sung và 1 mũi nhắc lại).
n
Trên cơ sở cập nhật những thay đổi trong việc khuyến cáo tiêm liều bổ sung, liều nhắc lại trên thế giới, Bộ Y tế đã sửa đổi mẫu xác nhận tiêm vắc xin Covid-19. Giấy xác nhận này đảm bảo việc điền được các thông tin của lịch tiêm liều cơ bản, liều bổ sung và 1 mũi tiêm nhắc.
Ngoài ra, giấy này cũng có 2 vị trí có thể những người nước ngoài đến VN từ các nước đã tiêm hơn 1 mũi tiêm nhắc lại, có thể điền thêm khi tiêm mũi tiếp theo.
Theo Cục Y tế dự phòng, mẫu giấy xác nhận đã tiêm vắc xin Covid-19 mới ban hành tích hợp thông tin đã tiêm chủng tại thời khắc hiện tại; đồng thời có thể sử dụng lâu dài, khi có các mũi tiêm cấp thiết thêm theo khuyến cáo của WHO.
Giấy xác nhận các loại vắc xin đã tiêm là căn cứ để cơ quan y tế chỉ định loại vắc xin sẽ được tiêm bổ sung và nhắc lại với mỗi cá nhân.
Ông Đỗ Trường Duy, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Bộ Y tế), cho biết thêm: “Hiện một số quốc gia chưa liên thông dữ liệu tiêm chủng vắc xin Covid-19 trên phần mềm nên việc sử dụng chứng thực đã tiêm chủng bản giấy với đầy đủ các mũi đã tiêm nhằm thuận tiện khi sử dụng”.
Ngoài ra, không phải tất cả người dân đều sử dụng điện thoại có phần mềm cập nhật mũi tiêm vắc xin. Do đó, các điểm tiêm chủng vẫn thực hành việc cấp giấy chứng thực cho người dân để thuận tiện trong việc sinh hoạt, đi lại, làm việc.
“Với mũi tiêm bổ sung và mũi nhắc lại (mũi 3), Bộ Y tế đã chỉ đạo các địa phương, điểm tiêm chủng nhanh chóng cập nhật số mũi tiêm, đảm bảo dữ liệu tiêm chủng kịp thời cho người dân trên hệ thống phần mềm”, ông Duy cho biết.
Click: Xem thêm
Việc e ngại đi khám trong thời Covid-19 làm tăng các ca cấp cứu liên quan đến tiêu hóa nên bệnh nhân cần nhận biết các dấu hiệu đau bụng hiểm nguy cần đi khám ngay dù đang giãn cách.
Từ đầu giai đoạn giãn cách tới nay, Trung tâm Nội soi – Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, tiếp thu cấp cứu nhiều trường hợp ngoại khoa hiểm nguy. Vì chủ quan, e ngại dịch bệnh, người bệnh không đi khám mà tự điều trị tại nhà. TS.BS Đỗ Minh Hùng cảnh báo, điều này hiểm nguy vì một số bệnh lý về tiêu hóa cần phẫu thuật càng sớm càng tốt, nếu để chậm trễ có thể gây ra nhiều biến chứng đe dọa đến tính mệnh.
Vừa qua, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh tiếp thu một bệnh nhân nữ 39 tuổi, thỉnh thoảng bị rối loạn đi tiêu nhưng cho rằng bệnh nhẹ đã không đi khám. Tiếp đó, người bệnh thấy có thêm các cơn đau bụng, thỉnh thoảng gò cơn rồi hết. Tuy nhiên, tần suất các cơn đau lặp lại thường xuyên hơn, đau tăng dần, bụng chướng. Đến khi chẳng thể trung tiện, không đi tiêu được, chị mới đến bệnh viện thăm khám. Tại đây, kết quả chụp CT cho thấy người bệnh tắc ruột do u đại tràng chèn lấn. Bác sĩ cũng thực hành nội soi, sinh thiết cho chẩn đoán ung thư.
Tình hình của chị nghiêm trọng, tình trạng tắc ruột không cải thiện sau điều trị bằng thuốc nên chẳng thể phẫu thuật nội soi. Ekip phẫu thuật do TS.BS Đỗ Minh Hùng phụ trách tiến hành mổ mở để cắt đại tràng trái, nạo hạch và chuyển sang chuyên khoa Ung bướu để kết hợp hóa trị.
Một trường hợp khác là nam bệnh nhân, bị đau âm ỉ quanh rốn 2 ngày nhưng không đi khám mà tự mua men tiêu hóa để uống. Sau đó bệnh nhân xuất hiện thêm sốt, đau sang hố chậu phải và mức độ đau ngày càng tăng, sốt cao hơn, buồn nôn, đau khắp bụng. Lúc này anh mới đến Trung tâm Nội soi – Phẫu thuật nội soi tiêu hóa để khám thì phát hiện bị viêm phúc mạc toàn thể do viêm ruột thừa vỡ.
TS.BS Đỗ Minh Hùng và các bác sĩ trong một ca phẫu thuật nội soi bằng công cụ robot cầm tay cơ học kết hợp với hệ thống nội soi 3D 4K tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
Thời gian vừa qua trung tâm cũng tiếp thu, phẫu thuật cấp cứu nhiều trường hợp viêm phúc mạc mật, viêm phúc mạc ruột thừa đến bệnh viện muộn vì e ngại bị lây nhiễm Covid-19. Hầu hết các trường hợp khi đến bệnh viện đều ở trong tình trạng đau bụng nghiêm trọng, để chậm trễ thêm một ngày thì nguy cơ nhiễm trùng rất cao.
Triệu chứng cần phải đi khám ngay
Theo bác sĩ Minh Hùng, đau bụng là thể hiện đầu tiên xuất hiện, rất thường gặp ở một số bệnh cấp cứu ngoại khoa như viêm phúc mạc mật, viêm phúc mạc ruột thừa, thủng tạng rỗng, tắc ruột. Người bệnh cần được đưa đi cấp cứu ngay nếu xuất hiện: đau bụng dữ dội, bụng cứng, thường đau chính yếu hố chậu phải, hoặc đau vùng thượng vị, vùng quanh rốn hoặc lan ra toàn bộ vùng bụng, đau âm ỉ thỉnh thoảng đau quặn từng cơn; có kèm theo các triệu chứng: buồn nôn và nôn; sốt cao; mỏi mệt, toát mồ hôi, chân tay lạnh; rối loạn đi tiêu, chẳng thể xì hơi, không đi cầu được, bụng chướng.
Lý giải cho việc phải đi cấp cứu ngay, bác sĩ Hùng cho biết các bệnh lý như viêm phúc mạc ruột thừa hoặc viêm phúc mạc mật chỉ cần phẫu thuật sớm là có thể điều trị dứt điểm. Tuy nhiên, các trường hợp đến bệnh viện muộn, không được can thiệp kịp lúc sẽ có nguy cơ cao gặp biến chứng như sốc nhiễm trùng, sốc nhiễm khuẩn, viêm màng bụng hoặc thậm chí là tử vong.
Dịch vụ nội soi tại Trung tâm Nội soi & Phẫu thuật nội soi tiêu hóa vẫn hoạt động trong giai đoạn giãn cách.
Ngoài đau bụng thì rối loạn đi tiêu cũng là một triệu chứng mà nhiều người bệnh thường chủ quan coi nhẹ. Thực tế, rối loạn đi tiêu kéo dài có khả năng cao là dấu hiệu của ung thư đường tiêu hóa thường là ở giai đoạn tiến triển, vì các ung thư đường tiêu hóa giai đoạn đầu hầu hết không có triệu chứng đặc biệt. Do đó, nếu thân thể xuất hiện các rối loạn đi tiêu như đi ra máu, thay đổi giờ giấc, thay đổi số lần đi tiêu…, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để nhận tham vấn kịp thời.
Theo bác sĩ Hùng, hạn chế đi lại trong giai đoạn dịch bệnh là điều cấp thiết, tuy nhiên chúng ta cũng cần biết được những trường hợp nào cần bác sĩ khám càng sớm càng tốt để hạn chế các biến chứng có hại cho sức khỏe. Hiện tại, bệnh viện thực hành cách thức xét nghiệm làm sạch cho tất cả các người bệnh trước khi vào khám. viên chức y tế hầu hết đều được chích ngừa Covid-19 đủ hai mũi để hạn chế nguy cơ lây nhiễm. Do đó người dân không nên quá lo lắng khi đến khám bệnh, chỉ cần thực hành nghiêm trang quy định giãn cách, mang khẩu trang đúng cách.
Lê Nguyễn
(Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh)
Click: Xem thêm
Đái tháo đường (ĐTĐ) là bệnh rối loạn chuyển hóa tăng lượng glucose huyết do khiếm khuyết về tiết insulin, hay về tác động của insulin (hoặc cả hai). Tại Việt Nam hiện nay, số lượng người bị ĐTĐ chiếm khoảng 5,4% dân số (hơn 5 triệu người mắc). Đặc biệt, tại các thành phố lớn như Hà Nội, Hải Phòng, TP.HCM, tỷ lệ này lên đến 10%-12%, thậm chí gần 15%.
Sản phẩm sinh vật học Hydrogel với các hoạt chất kháng khuẩn, kháng viêm hỗ trợ phục hồi vùng da thương tổn của Viện Khoa học Vật liệu Ứng dụng nghiên cứu mở ra hướng điều trị mới cho vết thương loét ở bệnh nhân đái tháo đường.(Ảnh minh họa từ Internet)
Bệnh ĐTĐ thường dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như tim mạch, đột quỵ, loét bàn chân…trong đó các vết thương loét của bệnh nhân thường phục hồi chậm, có thể diễn tiến xấu nhanh dẫn đến biến chứng loét nghiêm trọng. Điều này dẫn tới tốn kém tổn phí điều trị do cần sự chăm sóc điều dưỡng chuyên sâu cũng như các trị liệu phụ trợ, băng bó bảo vệ và điều trị da.
Hiện nay cách thức trị liệu bằng vật liệu sinh vật học Hydrogel đang là xu hướng mới bởi tính đơn giản về công nghệ, giá thành rẻ và có hiệu quả cao trong điều trị vết thương loét. Các nhà khoa học ở Viện Khoa học Vật liệu Ứng dụng đã nghiên cứu điều chế thành công Hydrogel đa chức năng ứng dụng hỗ trợ điều trị vết thương bệnh ĐTĐ.
PGS.TS. Trần Ngọc Quyển và cộng sự đã tìm ra quy trình tổng hợp các hydrogel nhạy nhiệt được điều chế trên cơ sở pluronic F127 ghép với các polysaccharide khác nhau (chitosan và alginate), đồng thời kết hợp với các hoạt chất hỗ trợ điều trị như: quecertin, resveratrol, L-glutamic (amino acid tiền tố của tổng hợp collagen), L-argninine (tác chất sinh ra nitrit oxide giãn mạch tại vết thương)…
Sự kết hợp một số polysaccharide cùng các hoạt chất hỗ trợ có thể tạo ra một loại hydrogel mẫn cảm nhiệt tiếp xúc tốt với bề mặt vết thương, đồng thời tăng cường khả năng cầm máu, cũng như tạo môi trường thích hợp để kích thích quá trình tái hiện lại vùng da bị thương tổn.
Nhóm thực hành đề tài cho biết ở quy mô khảo sát trên mô hình chuột ĐTĐ cho thấy sản phẩm sinh vật học Hydrogel có hiệu quả chữa lành tương đương với sản phẩm thương nghiệp gel regranex sau 7 ngày điều trị, diện tích vết thương giảm đáng kể.
Vết thương được xử lý gel cũng làm giảm sự xâm nhập của vi khuẩn và tế bào bạch huyết cầu trung tính gây viêm. Sản phẩm sinh vật học Hydrogel được tạo thành từ nguồn nguyên liệu sẵn có trong nước, góp phần làm giảm giá thành so với các sản phẩm ngoại nhập nhưng có hiệu quả hỗ trợ điều trị tương đương.
Click: Xem thêm
Công trình vừa công bố trên tạp chí Cell – thực hành bởi Viện Ragon thuộc Bệnh viện Đa khoa Massachusetts, Viện Công nghệ Massachusetts và Đại học Harvard (Mỹ) – cho thấy kháng thể được tạo ra từ thân thể những người được tiêm liều vắc-xin tăng cường có khả năng nhận biết và vô hiệu hóa các đột biến của Omicron, thậm chí có triển vọng vô hiệu hóa đột biến của các biến thể phức tạp hơn trong tương lai.
Liều tăng cường vắc-xin COVID-19 sau 2 mũi cơ bản được chứng minh là kháng Omicron ngoạn mục (Ảnh minh họa từ Internet)
Trước đó, Omicron – một biến thể mới của virus SARS-CoV-2 – đã làm dấy nên mối lo ngại toàn cầu khi sở hữu quá nhiều đột biến. Trong đó, có những đột biến giúp Omicron lây lan nhanh và được cho là có thể thoát miễn dịch.
Theo Medical Xpress, để nghiên cứu, các nhà khoa học đã tạo ra một phiên bản của Omicron được gọi là pseudovirus để dùng trong phòng thí nghiệm. Sau đó, họ đã thu thập mẫu máu của 239 người được tiêm chủng đầy đủ, trong đó 70 người được tiêm liều tăng cường là vắc-xin của hãng Pfizer hoặc Moderna – 2 loại phổ biến ở Mỹ.
Các mẫu máu được sử dụng để đo lường khả năng miễn dịch trước các biến thể Omicron, Delta và cả chủng gốc.
PGS Alejandro Balazs từ Viện Ragon và Trường Y khoa Đại học Harvard, tác giả cao cấp của nghiên cứu, cho biết họ đã thu được “kết quả ấn tượng”. Trong khi khả năng trung hòa pseudovirus của Omicron từ những người được tiêm 2 liều khá thấp thì mẫu máu của những người đã tiêm 3 liều vô hiệu hóa rất đáng kể biến thể Omicron, gần xấp xỉ với khả năng vô hiệu hóa Delta.
Có 2 khả năng được đặt ra: liều tăng cường không chỉ giúp mức kháng thể gia tăng mà còn tạo ra các kháng thể liên kết chặt chẽ hơn với các protein đột biến của Omicron, làm tăng hiệu quả vắc-xin; hoặc có thể liều tăng cường đã tạo được dạng kháng thể nhắm mục tiêu vào các vùng của protein tăng đột biến phổ biến với tất cả các dạng SARS-CoV-2.
Nếu khả năng thứ 2 xảy ra, liều vắc-xin tăng cường có triển vọng chống lại cả những biến thể mới trong tương lai, bất kể virus đột biến kiểu nào.
TS Wilfredo F. Garcia-Beltran, tác giả chính của nghiên cứu, cho hay họ tin rằng cả 2 khả năng trên đã cùng xảy ra.
Trước đó, nhiều nghiên cứu dạng quan sát khắp thế giới về Omicron cũng đưa ra hy vọng mới: Dường như biến thể này tuy lây lan nhanh hơn nhưng ít gây ra bệnh nặng hơn Delta và các chủng trước đó.
Nguồn: https://nld.com.vn/suc-khoe/mui-3-vac-xin-covid-19-khang-omicron-tot-hon-mong-doi-vo-hieu-hoa-ca…
Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương (Bộ Y tế) vừa có công văn khẩn gửi các địa phương về việc sử dụng vaccine AstraZeneca…
Click: Xem thêm
