Người dân khắp các vùng nông thôn Pháp thập niên 1700 đều hoảng sợ khi nghe đến cái tên “quái vật vùng Gévaudan”.
Vào một ngày tháng 6/1764, Jeanne Boulet, một cô bé chăn cừu 14 tuổi, đưa bầy gia súc tới thả giữa thung lũng cây cối rậm rạp gần sông Allier, vùng Gévaudan, miền trung nam Pháp. Hôm sau, thi thể với nhiều thương tích của Boulet được phát hiện, dường như là do sói tiến công.
Cái chết của Boulet không phải là điều bất thường ở thời khắc đó. Trẻ em Pháp khi ấy thường chăn cừu hoặc gia súc một mình và chó sói là mối đe dọa túc trực với chúng.
Nhưng những trường hợp tử vong tương tự Boulet với vô số vết thương nghiêm trọng liên tục được báo cáo sau đó. Dù sinh vật chết chóc này là gì, nó cũng hung tợn hơn rất nhiều so với loài sói thông thường. Những lời đồn thổi về “ma sói” khởi đầu xuất hiện. Mọi người khiếp sợ gọi sinh vật bí hiểm này là “la bête”, hay “quái vật”.
Các vụ tiến công của “Ma sói”, “Quái vật vùng Gévaudan”, được mô tả trong một bức tranh thế kỷ 18. Ảnh: Wikimedia Commons.
Nó khủng bố người dân vùng Gévaudan trong suốt ba năm, giết chết khoảng 100 nạn nhân, dù nhiều nguồn cho rằng tổng số người bỏ mạng có thể lên tới 300. Từ năm 1764 đến 1767, hơn một trăm con sói đã bị giết ở Gévaudan, nhưng các học giả đến nay vẫn đang cố gắng xác định liệu chúng có thực sự là thủ phạm hay không.
Hạt Gévaudan thuộc vùng cao nguyên hiểm trở Trung Massif, nằm giữa vùng Auvergne và Languedoc của Pháp. Đây là vùng đất của những khu rừng rậm và cao nguyên quanh năm mưa như trút. Gévaudan từng rất thịnh vượng, nhưng các cuộc chiến tranh vào thế kỷ 16 đã tàn phá nặng nề nền kinh tế vùng nông thôn. Dân địa phương trở nên nghèo túng và sống cốt yếu bằng nghề chăn nuôi gia súc.
Sau cái chết của Boulet và hàng chục trường hợp khác, những người chăn cừu trẻ tuổi đã tập hợp lại thành từng nhóm, nhưng con quái thú không nao núng trước số lượng của họ. Các cuộc tiến công man rợ vẫn tiếp tục, cướp đi sinh mạng của hầu hết phụ nữ và trẻ em. Vào mùa thu năm 1764, lời đồn về con quái vật đáng sợ đã vượt khỏi Gévaudan lan ra toàn nước Pháp.
Con quái thú trở nên nỗi ám ảnh trên toàn quốc dưới bàn tay của biên tập viên tờ báo Courrier d’Avignon, François Morénas. Cuộc chiến tranh Anh – Pháp kết thúc vào năm 1763 khiến Morénas rơi vào cảnh “đói tin”. Từng rất thành công với tin giật gân, Morénas đã đăng những câu chuyện về quái vật Gévaudan nhằm tăng doanh thu của tờ báo và lan truyền thông tin về sinh vật này trên khắp cả nước.
Những cuộc tiến công của sinh vật bí hiểm đã tạo ra nỗi khiếp sợ và cơn khủng hoảng càng bị khích động bởi những lời tường thuật đầy kịch tính của các phóng viên từ báo Courrier d’Avignon.
Một bài viết mô tả con quái vật có tốc độ đáng sửng sốt. Một bài khác nói nó có ánh mắt của ma quỷ. Những bài viết khác lại khẳng định rằng nó sở hữu trí thông minh của một “đấu sĩ khôn ngoan, uy dũng và thiện chiến”. Vào cuối năm 1764, các bài viết của Morénas còn so sánh con thú với Sư tử Nemean thần thoại hay những loài quái vật đáng sợ trong truyền thuyết khác.
Ngoài lời mô tả kinh khủng về chính con quái vật, các bài báo cũng dẫn lời kể của những người sống sót về các cuộc chạm trán với nó. Tháng 1/1765, một nhóm thiếu niên được cho là đã gặp quái vật Gévaudan và chống trả bằng gậy. Vào tháng 3 cùng năm, Jeanne Jouve đã tranh đấu để bảo vệ ba con của mình trước cuộc tiến công của quái thú. Một trong 3 đứa trẻ, 6 tuổi, đã chết vì vết thương quá nặng. Một trong những cái tên nổi tiếng nhất là Marie-Jeanne Vallet, người đã tranh đấu với con quái vật, dùng lưỡi lê đâm vào ngực nó.
Đối với một số người, bắt được con quái vật sẽ là cú hích lớn đối với tiếng tăm và sự nghiệp của họ. Jean-Baptiste Duhamel, chỉ huy lực lượng quân sự địa phương, đã tuyển mộ hàng nghìn người giúp ông ta săn lùng sinh vật kỳ bí vào mùa thu năm 1764.
Dựa trên lời kể về những sọc đen dài trên lưng con quái vật, Duhamel suy đoán nó không phải sói, mà là một con mèo lớn. “Sinh vật này là một con quái vật có cha là sư tử, mẹ thì chưa rõ”, Duhamel suy đoán. Nhưng dù đã cố gắng hết sức, Duhamel vẫn chẳng thể bắt được nó.
Đến đầu năm 1765, những câu chuyện kịch tính về quái vật Gévaudan tiếp tục thu hút sự lưu ý của Vua Louis XV. Ông ban thưởng hậu hĩnh cho nhóm cậu bé đã tranh đấu với con quái vật bằng gậy và cho thủ lĩnh nhóm được đi học miễn phí. Vào tháng 3, nhà vua cử những thợ săn hoàng gia đến để bẫy con thú. Một thợ săn sói Normandy nổi tiếng, Jean-Charles Vaumesle d’Enneval, được chỉ định dẫn đầu nhiệm vụ, nhưng anh ta cũng không thành công.
Lo lắng vì cuộc săn lùng không đạt kết quả, Vua Louis XV đã cử cận vệ thân tín của mình là sĩ quan kỳ cựu François Antoine đảm đương nhiệm vụ. Ngày 21/9/1765, nhóm của Antoine đã giết chết một con sói lớn mà họ tin rằng đó là quái vật Gévaudan. Xác con thú được gửi đến Paris và Antoine được tưởng thưởng.
Tuy nhiên, hai tháng sau, “ma sói” tái xuất và các cuộc tiến công lại tiếp diễn. Từ tháng 12/1765 đến tháng 6/1767, có thêm 30 trường hợp tử vong được báo cáo. Nỗi sợ hãi lại rình rập Gévaudan một lần nữa, ngoại trừ lần này, người dân địa phương phải tự suy tính. Xấu hổ trước thất bại của mình, nhà chức trách tỏ ra không quan tâm, thậm chí báo chí cũng mất hứng.
Ngày 19/6/1767, thợ săn địa phương Jean Chastel bắn chết một con thú lớn. Kể từ đó, những cuộc tiến công dừng lại. Các nhân chứng mô tả sinh vật bị giết giống như sói, nhưng kỳ lạ là nó có một cái đầu “quái dị” và một bộ lông ba màu đỏ, trắng, xám mà những người thợ săn chưa từng thấy trên những con sói trước đây.
Trong những thế kỷ tiếp theo, hàng loạt lời giảng giải đã được đưa ra về nguyên nhân dẫn tới những cái chết kinh hoàng ở vùng Gévaudan. Một trong những nguyên nhân có cội nguồn siêu nhiên: “Ma sói”. Khoa học đã loại trừ điều này nhưng truyền thuyết vẫn tồn tại suốt nhiều năm, có lẽ vì tin đồn rằng Chastel đã bắn quái thú Gévaudan bằng một viên đạn bạc.
Những người theo thuyết mưu mô gần đây suy đoán một kẻ giết người hàng loạt có thể đã gây ra tội ác ở Gévaudan. Kẻ này đã huấn luyện những loài thú dữ thay hắn sát hại các nạn nhân. Tuy nhiên, hầu hết giới chuyên gia đều cho rằng ý tưởng trên quá xa vời.
Câu giải đáp nhận được nhiều ủng hộ nhất đến từ thế giới động vật. Không ít người cho rằng con quái vật có thể là một sinh vật không có cội nguồn từ Pháp, như một con linh cẩu. Nhà sinh vật học Karl-Hans Taake gần đây đưa ra suy đoán con thú là một con sư tử đực bỏ trốn, có bờm chưa trưởng thành trông lạ lẫm đối với cư dân vùng nông thôn nước Pháp. Theo Taake, con sư tử cuối cùng đã chết sau khi ăn phải mồi tẩm độc được đặt khắp vùng Gévaudan.
Nhà sử học Jay M. Smith đề xuất một giả thuyết ít kỳ lạ hơn: Sinh vật bí hiểm có vẻ là những con sói lớn. Những câu chuyện bóp méo của báo chí và tâm lý hoảng loạn của quốc gia đã tạo ra “quái vật vùng Gévaudan” cùng những thông tin phóng đại đi kèm với nó.
Một thế kỷ sau cuộc tiến công cuối cùng, Robert Louis Stevenson, tác giả cuốn “Đảo giấu vàng”, tiểu thuyết phiêu lưu dành cho thanh thiếu niên nổi tiếng, đã đi qua Gévaudan và mô tả về nỗi thất vọng của bản thân trước cách thế giới đang thay đổi.
“Đây là vùng đất của con quái vật chẳng thể nào quên lãng, Napoléon Bonaparte của loài sói”. hiện thời đường sắt đã đến, “bạn có thể sẽ không bao giờ gặp được một cuộc phiêu lưu xứng đáng với tên của nó nữa”, ông viết.
Thế giới hiện đại có thể đã len lỏi vào Gévaudan, nhưng danh tính thực sự của con quái vật rất có thể sẽ không bao giờ được giải đáp, mang lại một bầu không khí bí hiểm vĩnh viễn cho vùng hoang dại này.
Vũ Hoàng (Theo National Geographic)
Click: Xem thêm
Hãng tin TASS dẫn nguồn tin cho biết vụ đánh bom nhằm vào các thủ lĩnh Taliban và những người mới được phong trào này phân bổ trong “nội các chính phủ Afghanistan tạm thời”, đặc biệt là các đại diện Bộ Quốc phòng.
Đài Al-Jazeera cho hay chí ít 12 người bỏ mạng và 32 người bị thương sau vụ nổ gần nhà thờ Hồi giáo Id Gah ở thủ đô Kabul. Lúc đó, Taliban đang tổ chức lễ nguyện cầu cho mẹ của ông Zabihullah Mujahid, phát ngôn viên của phong trào này, vừa mới tắt thở.
Trên mạng xã hội Twitter, ông Mujahid viết: “Vụ nổ xảy ra gần một đám đông khiến dân thường bỏ mạng” mà không thông tin có bao nhiêu nạn nhân.
Khói bốc lên sau vụ nổ gần nhà thờ Hồi giáo Id Gah ở thủ đô Kabul. Ảnh: Twitter
Theo đài Al-Jazeera, Taliban đã bắt giữ 3 nghi phạm trong vụ đánh bom. Thông tin trên mạng xã hội mô tả có một vụ nổ lớn xảy ra và lực lượng nguy cấp gấp rút tới hiện trường.
Chưa có ai đứng ra nhận trách nhiệm vụ đánh bom.
Vào tối 3-10 (giờ địa phương), thủ đô Kabul cũng rung chuyển bởi nhiều vụ nổ khác và tiếng súng. Đài CNN tiết lộ dường như Taliban mở chiến dịch tiến công hang ổ của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Truyền thông địa phương đăng tải hình ảnh chí ít 2 vụ nổ lớn bên ngoài một khu chung cư. Taliban chưa lên tiếng về các vụ đánh bom này.
Trước đó, ngày 3-10, hơn 1.500 người ủng hộ Taliban tổ chức tuần hành ăn mừng thắng lợi ở thị trấn Kohdaman. Người được Taliban chỉ định là “bộ trưởng người tị nạn” Khalil Haqqani tuyên bố họ đã “đạt được mục tiêu của mình và cần bảo vệ nó”.
Hơn một tháng kể từ khi giành quyền kiểm soát Afghanistan, Taliban đang phải đối mặt với hàng loạt mối đe dọa từ những kẻ thù trong nước.
Một vụ tiến công liều chết tại phi trường Kabul hồi tháng 8 và một loạt vụ đánh bom nhắm vào các thành viên Taliban ở TP Jalalabad, miền Đông Afghanistan do nhóm IS Khorasan (IS-K), chi nhánh IS tại Afghanistan, thực hành đã làm nổi trội mối đe doạ chết người mà Taliban đang phải đối mặt.
Click: Xem thêm
Tại buổi lễ công bố, Đại sứ Việt Nam tại Vương quốc Anh Nguyễn Hoàng Long đánh giá cao ý nghĩa của việc mở đường bay thẳng Việt Nam – Anh nhân dịp chuyến thăm xung yếu của Thủ tướng Phạm Minh Chính tới Anh trong bối cảnh hai nước đang có quan hệ hết sức tốt đẹp.
Bay thẳng thường lệ từ tháng 1-2022
Việc mở đường bay thẳng sẽ góp phần xúc tiến nhiều trọng tâm hợp tác chiến lược giữa hai nước là quan hệ thương nghiệp, đầu tư, du lịch, xúc tiến giao lưu quần chúng, tăng cường sự hiểu biết giữa hai bên…
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ ra mắt đường bay thẳng Việt Nam-Anh và Lễ ký công bố Tổng đại lý của hãng Bamboo Airways – Ảnh: Hà Văn
Cũng tại sự kiện, Bamboo Airways chính thức ra mắt APG UK – Tổng đại lý đại diện cho hãng tại thị trường Anh. APG UK là một phần trong mạng lưới APG toàn cầu – đơn vị cung cấp biện pháp hàng không và du lịch uy tín thế giới và là một trong những tổ chức đại diện GSA hàng không hàng đầu khu vực, đại diện cho hơn 25 hãng hàng không.
Theo kế hoạch, từ tháng 1-2022, Bamboo Airways sẽ khai triển các đường bay thẳng thường lệ kết nối Thủ đô Hà Nội và TP HCM (Việt Nam) với Thủ đô London (Anh), với tổng tần suất dự kiến 6 chuyến khứ hồi/tuần; tần suất chung sẽ được nâng dần lên theo nhu cầu thị trường. Các đường bay được khai thác bằng tàu bay Boeing 787-9 Dreamliner.
Đường bay thẳng của Bamboo Airways sẽ giúp rút ngắn thời gian di chuyển giữa Việt Nam và Anh xuống chỉ còn khoảng hơn 12-13 giờ, tiết kiệm đến xấp xỉ 7 giờ so với các chuyến bay quá cảnh hiện nay.
London được xác định là một trong những điểm đến chiến lược nằm trong lộ trình kết nối châu Âu của Bamboo Airways. Đường bay thẳng Việt Nam – Anh của Hãng là điểm khởi đầu mở ra thời cơ tăng cường mạng bay giữa Việt Nam với một khu vực kinh tế rộng lớn, phát triển hàng đầu thế giới gồm: Anh, Đức, Pháp, Bỉ, Hà Lan,… rộng hơn nữa là khu vực Nam Âu. Ở chiều ngược lại, đường bay này cũng góp phần đưa Việt Nam trở nên một cửa ngõ hàng không vào khu vực Đông Nam Á.
Tạo điều kiện thuận tiện cho các nhà đầu tư nước ngoài
Cùng ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tiếp lãnh đạo một số doanh nghiệp, trường đại học lớn của Anh.
Tiếp Giáo sư Mohammed Abdel, Hiệu trưởng Đại học Liverpool, đồng thời đại diện cho Viện Nghiên cứu Hume của Thụy Sĩ, Thủ tướng tỏ bày cảm ơn những ý tưởng, đóng góp của cá nhân Giáo sư và các cơ sở nghiên cứu này cho công tác huấn luyện nguồn nhân lực tại Việt Nam, đề xuất tiếp tục hợp tác với Việt Nam trong công tác này cũng như việc nghiên cứu dự báo chiến lược, xây dựng chính sách, thiết chế trong các lĩnh vực như ứng phó với biến đổi khí hậu, nhất là tại Đồng bằng sông Cửu Long, bảo vệ môi trường, các dịch bệnh mới nổi…
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Giáo sư Mohammed Abdel, Hiệu trưởng Đại học Liverpool, đồng thời đại diện cho Viện Nghiên cứu Hume của Thụy Sĩ. Ảnh: Hà Văn
Thủ tướng đề xuất Đại học Liverpool, Viện nghiên cứu Hume có thể liên kết với các trường đại học, cơ sở nghiên cứu khác trong việc hợp tác với Việt Nam. Về phần mình, Giáo sư Mohammed Abdel đồng tình với các ý kiến của Thủ tướng, mong muốn xúc tiến các dự án hợp tác cụ thể với Việt Nam đạt hiệu quả thiết thực.
Tiếp Chủ tịch toàn cầu Tập đoàn Pacific Land, ngài Pattrick McKillen, Thủ tướng đánh giá cao các dự án của Tập đoàn tại Việt Nam, nhất là dự án Khu Công nghệ sinh học tại Hà Nội, đóng góp vào ứng phó biến đổi khí hậu, các dịch bệnh mới nổi…
Thủ tướng Phạm Minh Chính Tiếp Chủ tịch toàn cầu Tập đoàn Pacific Land, ngài Pattrick McKillen… Ảnh: Hà Văn
Chủ tịch toàn cầu Tập đoàn Pacific Land chia sẻ những tình cảm cá nhân tốt đẹp với Việt Nam, khẳng định đầu tư thành công và mong muốn tiếp tục đầu tư lâu dài, ổn định tại Việt Nam, nhất là mong muốn xây dựng một trung tâm nghiên cứu công nghệ sinh vật học lớn tại Việt Nam. Thủ tướng đề xuất Pacific Land kết hợp chặt chẽ với UBND Thành phố Hà Nội và các bộ, ngành liên quan xúc tiến khai triển dự án Khu công nghệ sinh vật học tại Hà Nội đảm bảo hiệu quả và theo đúng quy định hiện hành.
Tiếp Giám đốc Tập đoàn Jardines Adam Keswick, Chủ tịch Tập đoàn Jardines tại Việt Nam Alain Cany, doanh nghiệp đã đầu tư nhiều tỷ USD vào Việt Nam, Thủ tướng chúc mừng và đánh giá cao các hoạt động đầu tư mua bán có hiệu quả của Tập đoàn tại Việt Nam trong thời gian qua; hoan nghênh các hoạt động hợp tác mua bán của Tập đoàn với các doanh nghiệp lớn của Việt Nam như Trường Hải Thaco, Vinamilk… Trong thời gian tới, Thủ tướng tỏ bày ủng hộ kế hoạch mở rộng đầu tư mua bán của Tập đoàn tại Việt Nam, đề xuất Tập đoàn tiếp tục đồng hành và chia sẻ kinh nghiệm với các doanh nghiệp Việt Nam.
Thủ tướng tỏ bày ủng hộ kế hoạch mở rộng đầu tư mua bán của Tập đoàn Jardines tại Việt Nam, đề xuất Tập đoàn tiếp tục đồng hành và chia sẻ kinh nghiệm với các doanh nghiệp Việt Nam. Ảnh: Hà Văn
Tại các buổi tiếp, Thủ tướng chia sẻ với những khó khăn vừa qua của các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam do tác động của dịch bệnh, khẳng định Chính phủ và các cơ quan của Việt Nam sẽ tiếp tục tạo điều kiện thuận tiện để cho các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư, mua bán hiệu quả và thành công, vững bền tại Việt Nam.
Hàng loạt lĩnh vực nhiều tiềm năng giữa Việt Nam – Scotland
Cùng ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã gặp Thủ hiến Scotland – bà Nicola Sturgeon. Chúc mừng Scotland và TP Glasgow được chọn làm địa điểm tổ chức Hội nghị COP26, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao tiềm năng phát triển quan hệ giữa Việt Nam và Scotland, vùng kinh tế phát triển lớn thứ hai của Vương quốc Anh không chỉ có đặc sản là rượu whisky nổi tiếng thế giới mà còn có nhiều thế mạnh về đổi mới sáng tạo, kinh tế số, tài chính – bảo hiểm, chế biến dầu khí, đặc biệt là phát triển năng lượng tái hiện.
Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp Thủ hiến Scotland – bà Nicola Sturgeon. Ảnh TTXVN
Thủ tướng đánh giá cao trong 10 năm qua, Scotland đã tiến hành chuyển đổi thành công sang sử dụng năng lượng tái hiện, trong đó có điện gió. Thủ tướng nhấn mạnh, hiện nay Việt Nam cũng đang thực hành chuyển đổi sang năng lượng mới, mong muốn Scotland chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ huấn luyện nguồn nhân lực, cấp học bổng cho sinh viên Việt Nam, cử chuyên gia tham vấn và đầu tư để giúp Việt Nam trong lĩnh vực này.
Thủ hiến Nicola Sturgeon ủng hộ đề xuất của Thủ tướng và cho biết Scotland có nhiều lợi thế, kinh nghiệm phát triển điện gió gần bờ và đang gia tăng điện gió ngoài khơi, sẵn sàng chia sẻ và hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực này; mong muốn tăng cường hợp tác trong huấn luyện, phát triển nhân lực, hoan nghênh sinh viên Việt Nam đến học tập, nghiên cứu tại Scotland.
Hai bên vui mừng nhận thấy thương nghiệp hai chiều tăng mạnh trong thời gian qua bất chấp những khó khăn do dịch bệnh gây ra. Việc hai nước ký hiệp nghị thương nghiệp tự do Việt Nam – Anh (UKVFTA) tháng 5-2021 đã mở ra thời cơ lớn hơn nữa hợp tác cho thương nghiệp – đầu tư. Thủ tướng đề xuất Scotland tạo điều kiện hơn nữa cho hàng xuất khẩu Việt Nam tiếp cận thị trường; khẳng định Việt Nam khuyến khích và tạo thuận tiện cho các doanh nghiệp Anh, trong đó có Scotland, mở rộng đầu tư vào các lĩnh vực xung yếu của nền kinh tế Việt Nam. Thủ tướng cũng nhấn mạnh, Scotland có đất đai rộng lớn và thế mạnh trong chăn nuôi, trồng trọt; mong Scotland tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt Nam hợp tác trong sản xuất nông nghiệp chất lượng cao.
Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp Thủ hiến Scotland – bà Nicola Sturgeon. Ảnh TTXVN
Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng những thành công của chiến dịch tiêm vắc-xin phòng Covid-19 của Scotland, đề xuất Scotland hỗ trợ Việt Nam về nguồn cung vắc-xin, các thiết bị, vật tư y tế cần yếu, nhất là máy thở và thuốc điều trị Covid-19.
Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã mời Thủ hiến Nicola Sturgeon cùng đoàn doanh nghiệp Scotland sang thăm và tìm hiểu các thời cơ mở rộng hợp tác đầu tư tại Việt Nam.
Click: Xem thêm
Bước xuống phi trường lúc trời mưa nặng hạt sáng 31-10 giờ địa phương (tức chiều 31-10 giờ Việt Nam), đại diện ngoại giao Anh chúc mừng chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính và nói rằng “thời tiết báo hiệu điềm tốt lành” – Ảnh: LÊ KIÊN
Như Tuổi Trẻ Online đã thông tin, nhận lời mời của Thủ tướng Anh Boris Johnson, Thủ tướng Phạm Minh Chính dẫn đầu đoàn cấp cao Việt Nam dự Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của liên kết Quốc về biến đổi khí hậu (COP26), thăm và làm việc tại Vương quốc Anh từ ngày 31-10 đến 3-11.
Sáng 31-10 giờ địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự kiến sẽ có cuộc gặp thủ hiến vùng Scotland; dự lễ ra mắt đường bay thẳng Việt Nam – Anh và lễ ký công bố tổng đại lý của Hãng Bamboo Airways; tiếp lãnh đạo Trường đại học Liverpool và Đại học Hume. Buổi chiều, Thủ tướng gặp gỡ cộng đồng người Việt ở Anh và dự lễ trao viện trợ quyên góp hỗ trợ Việt Nam chống COVID-19.
COP26 sẽ khai mạc vào trưa mai 1-11. Tổng thư ký liên kết Quốc và hơn 120 nhà lãnh đạo các quốc gia tham gia và thảo luận.
Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ có phát biểu hiểm yếu tại diễn đàn này. Ông có nhiều hoạt động chung với Thủ tướng Anh Boris Johnson; dự và phát biểu tại sự kiện công bố cam kết giảm phát thải metan toàn cầu do Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von de Leyen đồng chủ trì; gặp song phương với Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio, Thủ tướng Canada Justin Trudeau, Thái tử Vương quốc Anh Charles và một số nhà lãnh đạo khác…
Nhấn mạnh tầm hiểm yếu của COP26, nước chủ nhà coi đây như “thời cơ cuối cùng để cứu địa cầu”. Trong nhiều nội dung được thảo luận, giới phân tách đang trông đợi vào các cam kết để hiện thực hóa kế hoạch huy động đủ 100 tỉ USD/năm để tài trợ cho các hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu tại các nước đang phát triển; cam kết giảm phát thải khí nhà kính cấp thiết theo đòi hỏi của khoa học để giữ mức tăng nhiệt độ địa cầu ở 1,5 độ C.
Ngoài các hoạt động tại COP26, trọng tâm của chuyến thăm, làm việc tại Anh và thăm chính thức Pháp (từ ngày 3 đến 5-11) là việc thảo luận các lĩnh vực hợp tác kinh tế với lịch làm việc dày đặc của Thủ tướng Phạm Minh Chính với các nhà lãnh đạo, các tổ chức, doanh nghiệp của hai quốc gia đều là đối tác chiến lược của Việt Nam.
Glasgow, thành phố lớn nhất xứ Scotland và lớn thứ 3 của nước Anh, trong quá khứ từng là trung tâm đóng tàu lớn nhất thế giới, nơi trung chuyển thuốc lá, phát triển công nghiệp dệt, than, thép và sản xuất vũ khí, là những ngành công nghiệp, dịch vụ gây tổn hại đến môi trường.
Ngày nay Glasgow đã đạt danh hiệu “thành phố xanh toàn cầu”, là địa điểm du lịch, nghỉ dưỡng hấp dẫn, mỗi năm đăng cai hàng ngàn hội nghị quốc tế. Glasgow đặt mục tiêu không phát thải carbon vào năm 2045.
8 bộ trưởng tham gia đoàn cấp cao
Tham gia đoàn cấp cao có Bộ trưởng Công an Tô Lâm; Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn; Bộ trưởng Tài nguyên và môi trưởng Trần Hồng Hà; Bộ trưởng Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Chí Dũng; Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên; Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long; Bộ trưởng Thông tin – truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng; Bộ trưởng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Lê Minh Hoan; Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh và đại diện nhiều bộ, ngành và cơ quan trung ương khác.
Click: Xem thêm
TP Từ Sơn sẽ tập trung phát triển thương nghiệp, dịch vụ, làng nghề theo hướng vững bền, công nghiệp sạch, theo Chủ tịch tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Hương Giang.
Ngày 1/11, thị xã Từ Sơn trở nên thành phố thứ hai của tỉnh Bắc Ninh. VnExpress phỏng vấn bà Nguyễn Hương Giang, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh, về mục tiêu phát triển cũng như thách thức của thành phố.
– Bức tranh TP Từ Sơn sẽ như thế nào trong 10 năm tới, thưa bà?
– Ngay từ trong đề án, chúng tôi đã định hướng phát triển thành phố theo hướng kinh tế thành phố, dịch chuyển cơ cấu kinh tế với các ngành chủ đạo là thương nghiệp, dịch vụ. TP Từ Sơn cũng sẽ tận dụng các thế mạnh sẵn có để phát triển làng nghề vững bền, công nghiệp sạch, công nghệ cao và nông nghiệp thành phố.
Thành phố sẽ từng bước hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng, tập trung đầu tư xây dựng, nâng cấp, mở rộng hệ thống giao thông, cải tạo chỉnh trang khu dân cư, hoàn thiện các tiêu chuẩn thành phố loại III và từng bước tiếp cận tiêu chuẩn của thành phố loại II trước năm 2025, góp phần to lớn cùng cả tỉnh về đích trở nên thành phố trực thuộc trung ương sớm nhất.
Chủ trương của thành phố là thu hẹp diện tích nông nghiệp gắn với chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật nhằm đảm bảo an ninh lương thực. Chính quyền sẽ mở rộng, nâng cấp, xây dựng thêm các vườn hoa, công viên, khu sinh hoạt công cộng, trồng thêm cây xanh trên các tuyến đường, khuôn viên tạo cảnh quan thành phố xanh, sạch, đẹp.
Mục tiêu đến 2025, TP Từ Sơn thu ngân sách trên 1.010 tỷ đồng, không tính nguồn thu từ đất, tăng trưởng bình quân mỗi năm là 4,5%. Chi ngân sách đạt trên 615 tỷ đồng, không tính chi tiền đất, tăng trưởng mỗi năm khoảng 1,6% để xây dựng cơ sở hạ tầng, bảo vệ môi trường, nâng cao đời sống dân chúng.
Bà Nguyễn Hương Giang giải đáp VnExpress ngày 29/10. Ảnh: G.C.
– Người dân sẽ được hưởng lợi gì từ tiến trình phát triển của TPTừ Sơn trong thời gian tới?
– Một điều chắc chắn là hệ thống hạ tầng của TP Từ Sơn sẽ được đầu tư phát triển để tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất mua bán. Từ đó, nhiều công trình phúc lợi xã hội được đầu tư xây dựng, các chính sách về an sinh xã hội được cải thiện. Người dân ngày càng được tiếp cận, thụ hưởng những giá trị từ việc phát triển hạ tầng kinh tế và chính sách an sinh xã hội.
Bên cạnh đó, nhiều dự án thu hút đầu tư trên địa bàn sẽ góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập ổn định cho người dân. Thu nhập tăng tạo điều kiện cho phép người dân có thể nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của bản thân và gia đình. Cụ thể trong những năm tới, thành phố sẽ giải quyết việc làm cho 4.000 người lao động, đưa tỷ lệ thất nghiệp thành thị xuống dưới 2,27%, tỷ lệ lao động qua tập huấn đạt 77,8%, tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 0,5%.
nhân tố sức khỏe và tập huấn con người cũng sẽ được TP Từ Sơn đặt lên hàng đầu với 100% phường đạt tiêu chí quốc gia về y tế, trên 95% người dân tham gia bảo hiểm y tế. Đến năm 2025, trên 85% trường công lập đạt chuẩn quốc gia mức độ 2, tất cả giáo viên đạt chuẩn, tỷ lệ học trò tốt nghiệp THPT đạt 98%.
– TP Từ Sơn định hướng phát triển xanh, nhưng trên thực tế nhiều khu vực còn ô nhiễm. Vấn đề này sẽ được giải quyết thế nào?
– Trong xu thế hiện nay, chúng tôi định hướng phát triển Từ Sơn vững bền, không đánh đổi phát triển kinh tế lấy môi trường. Một việc không chỉ Từ Sơn mà toàn tỉnh Bắc Ninh đã thực hành trong thời gian qua là tuyên tuyền phổ biến luật pháp về bảo vệ môi trường, tài nguyên để các hộ sản xuất, mua bán dịch vụ và người dân nắm bắt. Việc này sẽ được đẩy mạnh trong thời gian tới.
Ngoài ra, tỉnh đang trang nghiêm di dời cơ sở sản xuất gây ô nhiễm ra khỏi khu vực thành phố, khu dân cư; tập trung sản xuất tại khu công nghiệp theo lộ trình. Những ai quan sát có thể thấy những tháng qua hàng chục cơ sở sản xuất gây ô nhiễm tại các làng nghề đã bị đình chỉ hoạt động, phạt tiền hàng chục tỷ đồng.
Để vấn đề môi trường được tốt hơn nữa, tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị thường xuyên tổ chức kiểm tra, kịp thời xử lý vi phạm nhằm hạn chế tối đa tình trạng ô nhiễm, không để hình thành mới cơ sở thuộc loại hình sản xuất có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao tại khu đông dân cư; tổ chức khai triển các mô hình bảo vệ môi trường trên địa bàn như: Phân loại, thu lượm và quản lý chất thải rắn tại nguồn; thu lượm chất thải nguy hại trong cộng đồng dân cư.
Trung tâm TP Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh ngày 31/10. Ảnh: Gia Chính
– Đợt dịch Covid-19 vừa qua cho thấy TP Từ Sơn nói riêng, tỉnh Bắc Ninh nói chung rất thiếu lao động, phải tuyển dụng quy mô lớn từ các địa phương. Tỉnh tính giải bài toán này như thế nào cho TP Từ Sơn?
– Thành lập TP Từ Sơn sẽ tạo điều kiện cho hoạt động mua bán, sản xuất phát triển, thu hút doanh nghiệp, dự án đầu tư, tạo ra nhiều việc làm, dịch chuyển cơ cấu nguồn lao động từ các địa phương khác đến làm ăn, sinh sống. Trong đó, điểm nhấn là phát triển hoạt động mua bán sản xuất ứng dụng công nghệ kỹ thuật tiên tiến, tạo ra giá trị gia tăng lớn. Việc này sẽ thu hút lao động lành nghề có trình độ, từ đó góp phần nâng cao chất lượng nguồn lao động trên địa bàn.
Bên cạnh đó, nhằm phát triển nguồn nhân lực tại chỗ, Từ Sơn sẽ tiếp tục tập trung đầu tư, phát triển hệ thống giáo dục, tập huấn, đặc biệt là tập huấn nghề tránh tình trạng thừa thầy thiếu thợ. Mục tiêu là cung cấp lượng lớn lao động có tay nghề, trình độ, đáp ứng tốt yêu cầu của các doanh nghiệp, doanh nghiệp trên địa bàn.
– Điều gì khiến bà trăn trở nhất với kế hoạch phát triển thành phố theo định hướng xanh?
– Bắc Ninh xác định tăng trưởng xanh là sự nghiệp của toàn Đảng bộ, toàn dân, các cấp chính quyền, doanh nghiệp và tổ chức xã hội. Tuy nhiên, giải bài toán này phải có lộ trình và thời gian. Với Từ Sơn, một thành phố non trẻ, làm sao để cân bằng giữa lợi ích phát triển kinh tế, tăng thu nhập bình quân đầu người đồng thời gìn giữ các giá trị truyền thống về văn hóa xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng và bảo vệ môi trường luôn là câu hỏi lớn đặt ra cho nhà quản lý.
Quá trình đẩy nhanh công nghiệp hóa, hiện đại hóa khó tránh khỏi những hệ lụy, các giá trị đạo đức văn hóa bị suy giảm gây mất an toàn, an ninh trật tự, các vấn đề phát sinh về quy hoạch thành phố và ô nhiễm môi trường.
Tuy nhiên, với các biện pháp quyết liệt, đồng bộ đã được định hướng, tôi tin tưởng TP Từ Sơn sẽ có nhiều bứt phá, thực hành thành công các mục tiêu đã được đề ra tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thị xã (thành phố) Từ Sơn nhiệm kỳ 2020-2025, xây dựng thành phố phát triển, văn minh, vững bền, hiện đại, xứng tầm trung tâm kinh tế của tỉnh Bắc Ninh.
TP Từ Sơn rộng hơn 61 km2, dân số hơn 200.000 với 12 đơn vị hành chính cấp xã. Thành phố có nhiều khu công nghiệp, cụm công nghiệp như: VSIP, Tiên Sơn, Hanaka; các khu công nghiệp vừa và nhỏ, cụm công nghiệp. Một số làng nghề lớn như: Tương Giang, Dốc Sặt, Đình Bảng.
Click: Xem thêm
Dưới đây là những điểm tốt, điểm yếu và cách thức tiến hành nhiệm vụ của 2 loại tranh đấu cơ này.
Cảm biến và tàng hình
Su-35 được trang bị hệ thống radar mảng pha quét điện tử thụ động Irbis-E cực mạnh với phạm vi hoạt động 400 km, đồng thời có thể chống lại các mục tiêu trên mặt đất hiệu quả. Tuy nhiên, hệ thống radar mảng pha quét điện tử chủ động APG-63 V3 của F-15 vượt trội hơn — khó bị gây nhiễu hơn, độ phân giải cao hơn và khó bị theo dõi hơn.
Su-35 kiêu hãnh sở hữu hệ thống kiếm tìm và theo dõi hồng ngoại (IRST), cho phép nó xác định vị trí chung của tàu bay khác trong bán kính 50 km. Điều này khá hữu ích trong việc phát hiện tàu bay tàng hình ở cự ly ngắn.
F-15 không có IRST. Tuy nhiên, nó đang được trang bị phòng ban bổ sung gọi là Talon HATE giúp cung cấp IRST cho F-15 và liên kết dữ liệu với các cảm biến bề mặt và trên không khác. Thậm chí phòng ban này cho phép F-15 kết nối mạng với tranh đấu cơ tàng hình F-22 Raptor vốn sử dụng liên kết dữ liệu không phải tiêu chuẩn. Nhờ hệ thống này, F-22 có thể bay phía trước, xác định mục tiêu cừu địch và gửi dữ liệu tới F-15 ở phía sau để khai hỏa.
F-15 không có khả năng tàng hình, trong khi Su-35 tàng hình được nhưng vẫn có thể bị radar hiện đại phát hiện và dễ bị tên lửa tầm xa nhắm mục tiêu.
F-15 Eagle. Ảnh: military.com
tranh đấu ngoài tầm nhìn
Tên lửa không đối không mới nhất có thể được phóng tới các mục tiêu cách xa hơn 100 km. Không quân Mỹ tin rằng tranh đấu ngoài tầm nhìn (BVR) sẽ chiếm ưu thế trong chiến tranh trên không vào thế kỷ XXI khi tên lửa được bắn ở khoảng cách xa.
Ngược lại, không quân Nga tỏ bày sự nghi ngờ về BVR. Moscow cho rằng các biện pháp ứng phó điện tử và cơ động né tránh sẽ làm giảm xác suất trúng đích đối với tranh đấu cơ cơ động xuống dưới tỉ lệ bắn trúng dự kiến từ 50-70%. mặc dầu vậy, tàu bay Nga vẫn được thiết kế để tham gia chiến tranh BVR.
Về tải trọng vũ khí, Su-35 có chí ít 12 “điểm cứng” chứa tên lửa so với chỉ 8 “điểm cứng” trên F-15C. Đây là một lợi thế rõ ràng của Su-35 khi nó có thể bắn nhiều tên lửa cùng lúc để tăng xác suất trúng đích.
Tập đoàn Boeing đang yêu cầu nâng cấp F-15 với các giá treo giúp tăng gấp đôi “điểm cứng” của F-15 lên 16. Điều này sẽ cho phép F-15 được khai triển phía sau, hoạt động như “tàu tên lửa” bắn vào các mục tiêu do đội đi đầu F-22 đánh dấu. Tuy nhiên, vào thời khắc hiện tại, F-15 vẫn còn thiếu sót.
Cả F-15 và Su-35 đều mang tên lửa không đối không tầm xa, dẫn đường bằng radar AIM-120D (tầm bắn 160 km) và K-77M (tầm bắn 200 km). Các tên lửa này về cơ bản thuộc cùng một lớp nhưng chưa so sánh được hiệu quả.
Một ưu điểm khác của Su-35 là sở hữu hệ thống gây nhiễu radar L175M Khibiny. Trong khi radar AESA của Mỹ được cho là có khả năng chống nhiễu thì radar trong tên lửa AIM-120 chẳng thể làm điều này. Tên lửa không đối không có thể có tỉ lệ thất bại cao trước các tàu bay được bảo vệ bởi L175M Khibiny. Còn F-15 được tích hợp hệ thống ứng phó Bộ tác chiến điện tử chiến thuật từ những năm 1970, dự kiến nâng cấp lên hệ thống mới vào năm 2040.
Su-35 của Nga. Ảnh: mil.ru
tranh đấu trong tầm nhìn
F-15 không hề lép vế khi nói đến khả năng cơ động. Trên thực tế, nó là một trong những thiết kế đầu tiên chứng minh rằng một tranh đấu cơ hạng nặng vẫn có thể thực hành những pha “bẻ cua” gọn ghẽ, tiết kiệm năng lượng và tăng tốc ấn tượng nhờ tải trọng cánh thấp và tỉ lệ lực đẩy/trọng lượng cao.
Trong khi đó, Su-35 sử dụng động cơ phản lực cánh quạt đẩy véc-tơ, tức là các vòi phun động cơ của tàu bay có thể di chuyển độc lập, cho phép nó thực hành những cú ngoặt gấp cũng như duy trì góc tiến công cao (mũi tàu bay hướng về một hướng khác với tàu bay đang di chuyển). Su-35 có thể tự tin bay xung quanh F-15 trong một cuộc không chiến tốc độ thấp.
Về vũ khí, F-15 và Su-35 đều trang bị tên lửa tầm nhiệt AIM-9X và tên lửa R-73. Cả 2 loại tên lửa này có thể khai hoả “ngoài tầm nhìn” vào các mục tiêu phía trước của tàu bay với xác suất xoá sổ mục tiêu từ 70-80%.
Hiệu quả của những tên lửa không đối không tầm ngắn này (tàu bay không cần chĩa vào mục tiêu để phóng tên lửa) thực tế có thể làm giảm lợi ích mà khả năng cơ động mang lại trong các cuộc chạm trán tầm gần ở tương lai.
tiến công mặt đất
Su-35 có thể chở hơn 7,7 tấn đạn dược và sử dụng tối đa 14 quả tên lửa cho các cuộc tiến công không đối đất.
Còn F-15C không chở vũ khí hay đạn dược vì nó hoàn toàn là một tranh đấu cơ dùng cho mục tiêu chiếm ưu thế trên không. Việc tái trang bị cho tranh đấu cơ không phải là nhiệm vụ khó. Chẳng hạn Israel đã tái trang bị những chiếc F-15 của họ vào những năm 1970, sau đó sử dụng chúng để phá hủy lò phản ứng hạt nhân của Iraq tại Osiriak.
Riêng F-15E có thể mang theo hơn 10 tấn vật liệu nặng nhưng kém cơ động và nhanh nhạy hơn trong tranh đấu so với F-15C do trọng lượng nặng hơn.
Trong một góc cạnh thực tế khác, quân đội Nga sử dụng ít vũ khí dẫn đường chính xác hơn quân đội Mỹ và sử dụng một loạt vũ khí nhỏ hơn.
Bảo trì F-15 Eagle. Ảnh: military.com
Bảo dưỡng Su-35 ở Syria năm 2016. Ảnh: AP
Khả năng bảo trì, bảo dưỡng
Nhìn chung, Mỹ có xu hướng chế tạo những chiếc tàu bay đắt tiền, tuổi thọ lâu dài. Liên Xô và sau này là Nga có xu hướng chế tạo các loại tàu bay giá cả phải chăng, tuổi thọ ngắn và yêu cầu bảo trì, bảo dưỡng cao hơn. Một số tranh đấu cơ của Nga, chẳng hạn như Su-30 Flanker, từng gặp phải các vấn đề đáng kể về độ tin cậy.
Su-35 dường như đã thu hẹp phần nào khoảng cách về vấn đề này. Nó được cho là trụ được 6.000 giờ bay, trong khi F-15C và E được đánh giá là có tuổi thọ tuần tự 8.000 và 16.000 giờ bay. Hiện tại, những chiếc Su-35 rời khỏi dây chuyền sản xuất của nhà máy đang phục vụ giai đoạn đầu, trong khi hầu hết khung tàu bay F-15 đều có từ những năm 1970 và 1980.
F-15 thế hệ tiếp theo?
Tập đoàn Boeing đã tiếp thị phiên bản tàng hình tiên tiến của F-15 – Silent Eagle – trong nhiều năm qua và hãng đã tìm được khách hàng ở Israel. Gần đây, Boeing cũng khởi đầu xúc tiến gói nâng cấp cho F-15C – Eagle 2040C. Chưa rõ Silent Eagle và Eagle 2040C có khắc phục được nhược điểm của những chiếc F-15 hiện thời hay không nhưng đầu tiên, lợi thế về khả năng cơ động của Su-35 sẽ không bị thách thức.
Tóm lại, khả năng không chiến trong tương lai có thể ngày càng nghiêng về tên lửa và các biện pháp ứng phó điện tử hơn là do tranh đấu cơ, đặc biệt là đối với các tàu bay không tàng hình.
Tuy nhiên, Su-35 vẫn là tranh đấu cơ xuất sắc, đồng thời là nền tảng tên lửa cực kỳ linh hoạt, có khả năng chống lại các mục tiêu trên không và mặt đất dù bị kìm hãm do thiếu radar AESA tối tân.
Còn F-15 hiện tại vẫn có khả năng chiếm ưu thế trên không với radar tiên tiến, trong khi F-15E có thể mang tải trọng vũ khí lớn hơn để tiến công mục tiêu trên mặt đất. Các tàu bay F-15 được nâng cấp dự kiến sẽ có tải trọng không đối không phi thường và khả năng kết hợp dữ liệu vô song với tàu, vệ tinh và tàu bay hỗ trợ.
Click: Xem thêm
Từ ngày 31-10, khách đi tàu không phải viết phiếu thông tin theo mẫu – Ảnh: CHÂU TUẤN
Tối 30-10, Bộ Giao thông vận chuyển đã ban hành quyết định số 1893 về sửa đổi, bổ sung một số nội dung tại chỉ dẫn tạm thời về tổ chức hoạt động vận chuyển đường sắt thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19.
Theo đó, kể từ ngày 31-10, khách đi tàu ngoài những điều kiện và yêu cầu bắt buộc về y tế như các chỉ dẫn trước đây, chỉ cần khai báo y tế điện tử trên ứng dụng PC-COVID (phần khai báo di chuyển nội địa). Khuyến khích khách chủ động khai báo trước khi lên tàu.
Trường hợp khách chưa khai báo hoặc không có thiết bị hoặc gặp khó khăn khi sử dụng các thiết bị điện tử thông minh, doanh nghiệp mua bán vận chuyển đường sắt có trách nhiệm bố trí nhân lực, thiết bị để chỉ dẫn, hỗ trợ người dân cài đặt ứng dụng và khai báo.
Ngoài ra, khách đi tàu đến từ địa phương hoặc khu vực cấp độ dịch là cấp 4 được bố trí vận chuyển bằng “khoang riêng” thay vì “toa tàu riêng” so với trước đây.
Theo Bộ Giao thông vận chuyển, hiện hệ thống PC-COVID và các biện pháp kỹ thuật đã đảm bảo để có thể trích xuất dữ liệu di chuyển nội địa của hành khách theo từng chuyến tàu. Hành khách đều được khai báo di chuyển nội địa trên duy nhất 1 ứng dụng cũng sẽ giúp thống nhất và rất tiện lợi để trích xuất dữ liệu di chuyển của hành khách trực tiếp từ ứng dụng PC-COVID.
Click: Xem thêm
Đó là nhận định của bác sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế TP HCM, tại hội nghị sơ kết công tác phòng chống dịch Covid-19 của ngành Y tế TP HCM trong đợt dịch thứ 4 diễn ra chiều 30-10.
Bác sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế TP HCM
Theo Phó Giám đốc Sở Y tế TP HCM, đợt dịch Covid-19 lần thứ 4 đã bộc lộ những điểm yếu của ngành y tế TP. Nguyên nhân khách quan là do đại dịch mới, chưa có tiền lệ, chưa từng xảy ra nên TP chưa có cách ứng xử kịp thời. Bên cạnh đó, dân số TP HCM đông, biến chủng lây nhanh trong thời gian ngắn.
viên chức y tế tại Bệnh viện dã chiến thu dung, điều trị Covid-19 quận 11 thăm khám cho bệnh nhân nặng.
Nguyên nhân chủ quan là do chưa có dự báo đầy đủ và tổ chức diễn tập trước đó; hệ thống y tế cơ sở, y tế công cộng đều chưa được đầu tư đúng mức dẫn đến quá tải và tăng nguy cơ tử vong. Hơn nữa, TP cũng chưa có chính sách thu hút hệ thống y tế tư nhân tham gia chống dịch. Đồng thời, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phòng chống dịch cũng còn manh mún, chưa khoa học, chưa đồng bộ.
Bác sĩ Châu cũng thẳng thắn nhìn nhận kỹ thuật xét nghiệm RT-PCR và năng lực xét nghiệm của ngành y tế TP chưa tương xứng với tốc độ lây lan của biến chủng Delta.
“Có thời khắc TP lấy mẫu xét nghiệm PCR rất nhiều nhưng lại trả kết quả trễ dẫn tới xét nghiệm không còn ý nghĩa, không kịp thời phát hiện F0 để bóc tách khỏi cộng đồng” – bác sĩ Châu nhấn mạnh.
Song song đó, công tác khai triển chiến dịch tiêm vắc-xin với quy mô lớn chưa từng có trong một khoảng thời gian rất ngắn nên chưa đảm bảo việc nhập liệu và giãn cách an toàn. Ngoài ra, việc cách ly tập trung tất cả F0 dẫn đến quá tải gây áp lực cho F0…
“TP đã thành lập 16 bệnh viện dã chiến nhưng vẫn không đủ thu dung, điều trị cho các bệnh nhân F0. Do đó, khi quá tải F0, khả năng chăm sóc và điều trị đã không đáp ứng được, bệnh nhân không được chăm sóc đầy đủ dẫn đến chuyển nặng. Ngày 23-8, TP ghi nhận có 340 ca tử vong, đây là ngày số ca tử vong cao nhất trong đợt dịch thứ 4. Tuy nhiên, hiện tại, số ca tử vong đã giảm ở mức 2 số” – bác sĩ Châu cho hay.
Phát biểu tại hội nghị, bác sĩ Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP HCM, cho biết gần 6 tháng qua viên chức y tế TP HCM đã trải qua những thời khắc cam go, khốc liệt nhất trong lịch sử của ngành y tế TP.
Theo bác sĩ Thượng, trong đợt dịch vừa qua, đã có hơn 80.000 cán bộ y tế tham gia chống dịch, trong đó có gần 55.000 viên chức y tế TP và gần 25.000 cán bộ y tế chi viện từ các tỉnh, thành. Đặc biệt, TP nhận được sự hỗ trợ lớn chưa từng có của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và nhiều sự hỗ trợ của các cá nhân, tổ chức.
“Đây là sự hỗ trợ chưa từng có để tham gia cuộc chiến khốc liệt này” – bác sĩ Thượng nhấn mạnh.
Theo bác sĩ Thượng, hiện TP còn 38.000 F0 đang được chăm sóc tại nhà, khu cách ly tập trung và bệnh viện. Trong đó, số F0 tại tầng 2 và tầng 3 chiếm 30%, F0 tại nhà chiếm 60% và F0 tại cơ sở cách ly tập trung chiếm 10%.
“TP đã vượt qua đỉnh dịch kéo dài hơn 2 tháng. Công tác phòng chống dịch của TP đã đi đúng hướng, tạo tiền đề kiểm soát dịch, sớm đưa TP trở lại thường nhật mới. thành tựu này là sự đồng lòng của người dân TP, sự hỗ trợ nguồn lực từ các tỉnh, thành, Bộ Y tế” – bác sĩ Thượng khẳng định.
Bác sĩ Thượng nhận định, hiện dịch tại TP HCM đã tương đối ổn. Đây là lúc TP gửi lời tri ân sâu sắc đến lực lượng chi viện, cũng là lúc thích hợp để ngành y tế TP đánh giá và rút ra bài học kinh nghiệm để ứng phó dịch bệnh trong thời gian tới.
9 mô hình kiểm soát dịch
Bác sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu cho biết ngành y tế TP đã nỗ lực kiểm soát dịch với nhiều cuộc họp, tham vấn chuyên gia… nhằm đưa ra 9 mô hình hay, hiệu quả góp phần phòng, chống dịch Covid-19.
– Mô hình tháp điều trị 3 tầng.
– Mô hình chăm sóc F0 tại nhà được khai triển vào cuối tháng 7, tạo tâm lý thoải mái an toàn cho người mắc bệnh
– Mô hình trạm y tế lưu động giúp đảm bảo công tác chăm sóc F0 tại nhà, giảm tỉ lệ chuyển nặng và tử vong.
– Mô hình tham vấn F0 từ xa qua tổng đài 1022 do Hội y khoa TP HCM khai triển.
– Mô hình hoán cải xe vận chuyển hành khách, taxi thành xe vận chuyển người bệnh do Trung tâm Cấp cứu 115 kết hợp với Phương Trang và Mai Linh.
– Mô hình tham vấn F0 từ xa do trường Đại học Y Phạm Ngọc Thạch khai triển
– Mô hình “bệnh viện chị em” là các BV lớn, Trung ương được giao nhiệm vụ tập huấn, tập huấn và hỗ trợ chuyên môn cho BV tuyến dưới.
– Mô hình bệnh viện dã chiến 3 tầng được ghép lại từ bệnh viện dã chiến và Trung tâm Hồi sức người bệnh Covid-19. Bệnh nhân chỉ cần nằm tại một bệnh viện, từng theo tình trạng mà được điều trị tại tầng tương xứng.
– Cuối cùng là mô hình Trung tâm H.O.P.E do BV Hùng Vương thực hành. Đây là trung tâm chăm sóc trẻ sơ sinh là con của sản phụ không may mắc Covid-19.
10 kinh nghiệm đắt giá để chống dịch tốt hơn
Thứ nhất: Cả hệ thống chính trị cần thực hành hiệu quả, đồng bộ chiến lược mỗi phường xã là một pháo đài, mỗi người dân là một binh sĩ.
Thứ 2: Xây dựng hệ thống giám sát dịch bệnh, cảnh báo dịch, đồng thời, khai triển xét nghiệm theo hướng trọng tâm để bóc tách F0.
Thứ 3: Chỉ cách ly tập trung khi không đủ điều kiện cách ly tại nhà. Phát triển các khu cách ly tập trung quy mô nhỏ gắn liền với địa bàn.
Thứ 4: Phát huy chiến lược chăm sóc F0 theo 2 trụ cột. Dựa vào cộng đồng và điều trị tại bệnh viện.
Thứ 5: Huy động nguồn lực xã hội hóa cho công tác phòng, chống dịch. Đông Tây y kết hợp, mỗi quận huyện chủ động nhân lực, vật lực tại chỗ
Thứ 6: Phát huy kết hợp với lực lượng công an, quân đội và ngành y.
Thứ 7: Củng cố và kiện toàn nâng cao chất lượng, hiệu quả y tế cơ sở
Thứ 8: Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong tham vấn, làm sạch, thu thập dữ liệu về dịch bệnh.
Thứ 9: Vắc-xin là chiến lược lâu dài và hàng đầu
Thứ 10: Tăng cường công tác nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực ứng dụng các công nghệ mới trong giám sát, dự báo dịch bệnh, chăm sóc và điều trị F0 ở các tầng.
Click: Xem thêm
Chị Zoe Nassimoff, người có bà mất trong đại dịch COVID-19, lặng nhìn những lá cờ nhỏ màu trắng tượng trưng cho các nạn nhân COVID-19 trong một dự án nghệ thuật được tổ chức vào tháng 9-2021 – Ảnh: AP
Theo trang thống kê về COVID-19 worldometers.info, tính đến 20h ngày 30-10 (giờ Việt Nam), toàn thế giới đã có 5.007.818 người chết trong tổng số gần 247 triệu ca nhiễm.
Quốc gia chịu tác động nghiêm trọng nhất vẫn là Mỹ với 765.722 ca tử vong trong tổng số gần 46.780.000 ca mắc. Đứng thứ hai là Brazil với 607.504 ca tử vong, tiếp theo là Ấn Độ với 457.773 người chết.
Nếu tính theo tỉ lệ tử vong trên 1 triệu dân, Peru là quốc gia có tỉ lệ cao nhất, theo đó cứ 1 triệu người dân thì có 5.962 người tử vong vì COVID-19. Tiếp đến là Bosnia-Herzegovina với 3.533 người/1 triệu dân, xếp tiếp theo là Bulgaria và Cộng hòa Bắc Macedonia, theo worldometers.info.
Trong hơn 1 năm rưỡi qua, ngày càng nhiều công trình tưởng niệm người thân, nạn nhân COVID-19 xuất hiện trên khắp thế giới.
Một số công trình là ý tưởng của chính quyền, có sự đóng góp của các nghệ sĩ nên quy mô hoành tráng nhằm đánh động về sự hiểm nguy của đại dịch với những người xem thường virus. Phần lớn là các công trình nhỏ, tự phát của những người đã mất thân nhân trong đại dịch.
“Rừng ký ức”, dự án trồng cây xanh tưởng niệm các nạn nhân COVID-19 tại Bergamo (Ý) – Ảnh: AP
Tại New Jersey (Mỹ), công trình tưởng niệm khiêm tốn nằm bên bờ biển mà một người em gái dành cho anh trai đã thu hút được sự lưu ý, trở nên nơi tưởng niệm của hàng ngàn vong linh khác, theo Hãng thông tấn AP.
Còn tại Bergamo, thành phố tại Ý trải qua đợt bùng phát dịch kinh khủng vào năm ngoái, một hàng cây xanh – thứ tạo ra khí oxy trong quá trình quang hợp – được trồng đối diện tại một bệnh viện địa phương, nơi nhiều người đã chết vì không thở được.
Đại dịch đã đoàn kết nhiều quốc gia, xúc tiến sự phát triển mạnh mẽ của y khoa khi tạo ra vắc xin trong vòng 1 năm thay vì hàng chục năm. Nhưng đại dịch cũng khoét sâu khoảng cách giữa các nước phát triển và chưa phát triển.
Trong tuyên bố chung ngày 29-10, bộ trưởng tài chính và y tế các nước nhóm G20 cam kết sẽ tăng nguồn cung vắc xin, vật tư y tế hướng đến mục tiêu tiêm chủng cho 70% dân số thế giới vào giữa năm 2022.
Các bộ trưởng cũng kêu gọi thành lập nhóm đặc nhiệm tài chính – y tế để ứng phó COVID-19, với sự tham gia của các tổ chức khu vực và quốc tế, các nước bên ngoài G20. Theo các bộ trưởng G20, việc nhóm đặc nhiệm được thành lập đã cho thấy những “thiếu sót nghiêm trọng” trong khả năng điều phối phản ứng với dịch bệnh của thế giới.
Click: Xem thêm
Quốc hội nên ban hành gói kích cầu khoảng 10% GDP để phát triển cơ sở hạ tầng cần yếu cho nền kinh tế, theo đại biểu Quốc hội Đinh Ngọc Minh.
Ngày 30/10, góp ý về dự kiến kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025, ông Đinh Ngọc Minh – Phó viện trưởng Chiến lược phát triển (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), cho rằng kế hoạch lần này dị biệt lớn so với giai đoạn 2016-2020 là tái cơ cấu trong bối cảnh đại dịch; việc phục hồi nền kinh tế của Việt Nam cần khai triển nhanh và sớm bằng cả chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ.
Ông Minh đưa ra một số kiến nghị, trong đó có việc Quốc hội ban hành gói kích cầu khoảng 10% GDP để phát triển cơ sở hạ tầng cần yếu cho nền kinh tế, bao gồm đường cao tốc, cảng biển, phi trường kết nối các đường sắt với hai cảng biển chính là cảng Hải Phòng và cảng Cái Mép -Thị Vải. “Gói kích cầu này sẽ đạt được mục tiêu kép là xây dựng nền tảng hạ tầng kinh tế lớn và tạo việc làm”, ông nói.
Đại biểu Đinh Ngọc Minh (Phó Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển, Bộ Kế hoạch và Đầu tư). Ảnh: Trung tâm báo chí Quốc hội
Ông Nguyễn Văn Cảnh (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Định) cũng nhìn nhận nên đầu tư cho hạ tầng, trong đó đầu tư cho giao thông luôn mở ra hướng phát triển các thành thị mới. “Các nước phương Tây thường có khu dân cư tách rời khỏi khu hành chính, thương nghiệp. Họ đi lại bằng đường cao tốc. Khoảng cách giữa khu trung tâm và khu dân cư thường được tính bằng thời gian đi lại, chứ không phải tính bằng khoảng cách km”, ông nói.
Theo đại biểu Cảnh, đường cao tốc dù dùng vốn ngân sách hay xã hội hóa cũng cần quan tâm đến việc sử dụng hiệu quả quỹ đất hai bên đường, dự phòng đường lên xuống thích hợp với phát triển thành thị, các khu sản xuất thương nghiệp phục chuộc lợi ích phát triển kinh tế – xã hội lâu dài.
“Tôi yêu cầu Chính phủ có định hướng phát triển cao tốc, đường sắt tốc độ cao trong thời gian tới để các địa phương có kế hoạch phát triển quỹ đất hợp lý”, ông Cảnh nói.
Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Bình Định). Ảnh: Trung tâm báo chí Quốc hội
Đại biểu Hoàng Văn Cường – Phó hiệu trưởng Đại học Kinh tế Quốc dân, cho rằng Việt Nam cần có cơ chế tạo dựng được các tập đoàn trong nước mạnh, là trụ cột cho nền kinh tế, như công nghiệp đường sắt, công nghiệp vận chuyển, hậu cần biển…
“Nền kinh tế của chúng ta chưa có nhiều trụ cột”, ông Cường nói, nêu thực tế vận chuyển đường sắt thành thị là một ngành rất cấp thiết vì Việt Nam có nhiều thành thị lớn; trục Bắc Nam kéo dài cũng cần phải có hệ thống đường sắt cao tốc, nhưng lại “đang dùng tiền đi thuê nước ngoài xây dựng từng đoạn”.
Theo Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Việt Nam đang trong quá trình đổi mới mô hình tăng trưởng, hướng tới nền kinh tế phát triển nhanh và vững bền hơn. “Nếu chúng ta chậm một bước, sẽ có nhiều vấn đề đặt ra như không vượt qua bẫy thu nhập trung bình; không ứng phó được với biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh; không tiếp cận thời cơ của cuộc cách mệnh công nghiệp lần thứ 4; không tận dụng được thời cơ mới đang hình thành sau đại dịch…”, ông nói.
Bộ trưởng Dũng nêu rõ, quá trình cơ cấu lại nền kinh tế sẽ không chỉ tập trung vào các ngành, các thành phần hay không gian kinh tế mà còn quan tâm đến các lĩnh vực xung yếu có tiềm năng, lợi thế để trở nên mũi nhọn mang tính lan tỏa, dẫn dắt, đóng góp nhiều hơn vào nền kinh tế.
Cho biết sẽ nghiêm trang tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng chia sẻ thêm, giai đoạn tới, các vấn đề lớn sẽ được tập trung thực hành gồm thiết chế, chuyển đổi số và khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo… “Tất cả các bộ ngành, đặc biệt là người đứng đầu phải thấy được trách nhiệm của mình, coi đây là nhiệm vụ chính trị xung yếu hàng đầu để quyết tâm thực hành, với tầm nhìn mới và phải vượt qua được tư duy nhiệm kỳ, tư duy về lợi ích cục bộ để chống cát cứ, chia cắt”, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư nói.
Theo chương trình, ngày 12/11, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua nghị quyết về kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025.
Hoàng Thùy – Viết Tuân
Click: Xem thêm
